TTK Genel Müdür Yardımcısı, Amasra’daki bilirkişi raporunu reddetti: Havalandırmadan kaynaklanan bir kaza değil

Kazaya ait ön uzman raporunda ise Yetersiz ve etkisiz havalandırma sistemi olayın meydana gelmesindeki en temel unsurdur tespitine yer verilmişti

‘2021’DE 46 DEFA KONTROL YAPILDI’

ANKA Haber Ajansı’nın haberine nazaran Bartın ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu na ilişkin maden ocağında 14 Ekim 2022 tarihinde 41 madencinin vefatıyla sonuçlanan facia sonrasında TBMM de kurulan Amasra Maden Kazasını Araştırma Komitesi bugün toplandı

TTK Genel Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz komiteye sunum yaptı Kiraz madenlerde alınan emekçi sıhhati ve iş güvenliği tedbirlerinden bahsetti

Kiraz 2021 yılında toplam 46 defa kontrol yapıldığını ve kontrol yapılan konuların kurumlara gönderildiğini kuruma bağlı 177 iş güvenliği uzmanı ve 16 iş yeri tabibinin vazife yaptığı bilgisini verdi

Kiraz Kendi bünyemizde bulunan İş Sıhhati Güvenliği Daire Başkanlığı tarafından da iç kontroller yapılmaktadır 8 teknik elemanla her hafta yeraltı ve yerüstü tesislerinde kontrolümüz devam etmektedir 2021 yılında toplam 46 kere kontrol yapılmış olup tespit edilen konular kontrol yapılan kuruluşlara gönderilmekte ve sonuçları takip edilmektedir diye konuştu

Aynı vakitte kendi çalışma ünitelerimiz de teknik eleman ve daimi nezaretçilerle birlikte de kontroller yapılmaktadır diyen Kiraz Yine iş güvenliği uzmanları ve iş yeri doktorları vasıtasıyla tüm yeraltı ve yerüstü tesislerinde 45 i A sınıfı 52 si B sınıfı ve 80 i C sınıfı olmak üzere toplam 177 iş güvenliği uzmanı ve 3 ü kendi tabibimiz olmak üzere 16 iş yeri doktoru misyon yapmaktadır İş güvenliği uzmanları ve iş yeri doktorları yapmış oldukları kontroller sonucunda tespit ve tekliflerini noter onaylı deftere yazarak patron vekiline sunarlar tekliflerinin yapılıp yapılmadığını takip ederler tabirlerini kullandı

VEKİLLER İHMAL TEZLERİNİ SORDU

Türkiye Taşkömürü Kurumu Karadon Kuruluş Müdürü Fazıl Uncu Amasra daki madenin havalandırması ile ilgili konuştu lakin milletvekilleri bilgileri tatmin edici bulmadı Milletvekilleri bunun üzerine Uncu ve Kiraz a sorular sordu

CHP Zonguldak Milletvekili Deniz Yavuzyılmaz Bu kadar uzun yolu kat eden pak hava var Havanın izlediği yol boyunca havanın sürat denetimleri hangi aygıtlarla yapılıyor Bu sürat denetimi yapılan bölgelerde hangi aralıklarla personeller ve işçi var diye sordu Yavuzyılmaz Amasra daki madenin havalandırmasında sorun olduğunu tabir ederek uzmanların ön inceleme raporunu işaret etti

CHP Adana Milletvekili Müzeyyen Şevkin Tek bir sondajla havalandırmanın yapılması gerçek mudur kâfi midir diye sorarken CHP İzmir Milletvekili Kani Beko Havalandırma sisteminin kâfi ve tesirli olduğuna inanıyor musunuz Uzmanlar yetersiz olduğunu söz ediyorlar Metan drenajı kâfi mi Tozla çaba aktif yapıldı mı Elinizde uzman raporları var mı Bartın iş cinayeti olmadan en son personel sıhhati ve iş güvenliği uzmanları ile Sayıştay raporlarını okudunuz mu sorularını yönetti

CHP Zonguldak Milletvekili Ünal Demirtaş Bakanlıktan Amasra müessesinin havalandırması için yatırım ödeneği istenmiş mi istenmediyse neden istenmemiş diye sordu

HDP İzmir Milletvekili Serpil Kemalbay Çağdaş Hukukçular Derneği nin kazaya ait hazırladığı rapora atıf yaparak Sensörlerin gerçekleri yansıtmadığına dair tezler var Biraz daha sensörlerin çalışma sistemi konusunda bilgi verirseniz seviniriz dedi

‘BİLİRKİŞİ RAPORU YANLIŞ MI ‘

Kiraz birtakım sorulara yazılı karşılık vermek istedi lakin Kurul Lideri Taner Yıldız buna müsaade vermedi Yıldız isterlerse telefonla da başka yöneticilerden bilgi alabileceklerini söyledi Bunun üzerine Kiraz soruları yanıtlamaya başladı lakin soruları yanıtlarken sık sık duraksadı

Kiraz Amasra daki ana aspiratörün 1978 yılında kurulduğunu belirterek Söz konusu ayağın olduğu yerde gereksinim kadar hava basılıyor 3 bin 750 küp hava olağan şartlarda ocağa basılıyor diye konuştu

CHP li Demirtaş uzmanların yetersiz havalandırmayı facianın nedenleri ortasında gösterdiğini hatırlattı Demirtaş O vakit bu rapor yanlış mı Havalandırma uygunsa neden bu kaza oldu diye sordu

Kiraz mevzuatın aspiratörün her iki istikametli emiş yapabilmesini istediğini ve bunu sağlamak için aspiratörün değiştirilmek istendiğini kaydederek Yani oradaki olay aspiratörün kapasitesinin yetersizliği değil Mevzuata giren yeni hususu hem emiş hem çekiş yapabilmesini sağlamak amacıyla dedi

ASPİRATÖR İÇİN İHALE SÜRECİ 3 YIL SÜRMÜŞ

Kiraz mevzuata uygun aspiratör için ihale sürecinin 2018 yılında başladığını ve 2021 yılında sonuçlandığını belirtti Kiraz süreci İhalesi yapıldı birkaç ihale yapıldı En son ihalede mukavele yapıldı pandemiye denk geldi Ana aspiratörle ilgili Firma gereç tedarikinde düşünce yaşadığını tabir etti bize Oradan dolayı halinde konuştu

Kiraz ihalenin üç defa tekrar edildiğini 18 Ekim 2021 tarihinde ihale açılışı yaptıklarını lisana getirdi Kiraz ihalenin üç sefer tekrar edilmesi nedeniyle sürecin uzadığını mukavele imzalanan firmanın pandemide materyal temin edemediği için 2 defa ek mühlet istediğini aktardı

Kiraz Firma eksiklerini tamamladığını alana getirip montajı tamamlamak için bizden tarih istedi en son Bu süreçte de özel bir durum olduğu için şu anda bekliyor diye ekledi

‘OCAĞIN GEREKSİNİMİ OLAN HAVA İÇİN YETERLİ’

Kiraz mevcut aspiratör kapasitesiyle ilgili Kapasitesi 11 bin 500 metreküp şu anda gereksinimimiz olan 3 bin 750 metreküp İtiş yapamadığı için aspiratör değiştirilmek isteniyor yoksa emişinde rastgele bir dert yok Ocağın muhtaçlığı olan hava için yeterli dedi

Kiraz havalandırmanın yeterliği olduğunu söyledi lakin eksperlerin maden faciasına ait hazırladıkları ön inceleme raporunda havalandırmaya ait şu kıymetlendirme yapılmıştı

TTK’ye bağlı ATİM’de Amasra Taşkömürü İşletme Müessesesi maden havalandırmasının güzelleştirilmesine dair hayata geçmeyen yatırım ve uygunlaştırma projeleri kazanın meydana gelmesinde kıymetli rol oynamıştır Yetersiz ve etkisiz havalandırma sistemi olayın meydana gelmesindeki en temel ögedir

Kiraz tozla uğraş konusunda ise Söz konusu işletmelerimiz için 50 ton yeterliyken biz 55 ton taş tozu serptik tozla gayret için diye bilgi verdi

‘SAYIŞTAY IN TEKLİFLERİ DOĞRULTUSUNDA GEREKLİ TEŞEBBÜSLER YAPILIYOR’

Muharrem Kiraz Sayıştay ın tespitlerine ait Sayıştay kontrol raporları bedellendiriliyor ve teklifler doğrultusunda gerekli teşebbüsler yapılıyor diye konuştu

Kiraz Amasra daki sensörler konusunda ise 182 adet sensör bulunmakta Bu sensörlerin kalibrasyonları makul dönemlerde yapılmakta Ferdî ölçüm aygıtları ile birlikte denetim edilmekte Yalnızca metan için söylemiyorum 42 tane sensörümüz var Birbirini takip eden çizgiler içinde bulunuyor Buralarda bir arıza olduğunda anında müdahale ediliyor sensör ya yenisiyle değiştiriliyor ya da kalibrasyon yapılıyor dedi

Kiraz vekillerin ikinci defa sorularını yanıtladı Kiraz vekillerin sorularına şöyle cevap verdi

Metan yükselmesi olağan mi Yer altı kömür ocakları birinci küme metan gazlı çok tehlikeli sınıfında iş yeridir Bu cins iş yerlerinde metan yükselmesi olağandır Vardiya mühendisi var mı Var ocağa iniyor yakın bölgedeki teftişini yapıp olayın olduğu bölgeye giderken olay vuku buluyor Gaz nereden geldi Kurum burada araştırma inceleme yapıyor mu İnceleme araştırma yapıyor kazanın oluş biçimiyle ilgili kurum kaza kanaat raporu hazırlayacak Şu anki yapılan inceleme bizim de yaptığımız halde elimizdeki kayıtlı kanıtlar yahut çıkan arkadaşlarımızın tabirleri ile birlikte biz de süreci değerlendirmeye çalışıyoruz İlgili uzman arkadaşlarımız bir ortaya gelip farklı farklı senaryoları değerlendirmeye çalışıyor

‘ÖNGÖRÜMÜZ HAVALANDIRMADAN KAYNAKLANAN BİR KAZA OLMADIĞI ŞEKLİNDE’

İlk uzman raporuna da benzeri datalarla birlikte kıymetlendirme yapılıyor Bunu tabir etmem yanlış olur mu bilmiyorum yargıya intikal eden bir süreç var Bu süreçte bizim kendi kıymetlendirmemiz resmi olarak kaza kanaat raporunda yer alacak Pervane ya da havalandırmayla ilgili bizim kendi öngörümüz kendi incelemelerimizle birlikte havalandırmadan kaynaklanan bir sorun olmadığı havalandırmadan kaynaklanan bir kaza olmadığı formunda

‘GAZ YÜKSELDİĞİNDE İLGİLİLERLE İRTİBAT KURULMAYA ÇALIŞILIYOR’

Olağanüstü halde toplantı yapıldı mı Az evvel eksper raporunda söz edildiği üzere eksper de bizim merkezi sistemimizdeki kayıtları inceleyerek raporuna taşımış Amasra müessesinin merkezi gaz izleme sistemini bir yedeği savcılık tarafından alınmış geriye dönük grafikleri veriyor Geriye dönük grafiklere baktığımızda gazın yükselme düzeyleri oradaki çalışanların yaptığı görüşmeler onlar da oraya işliyorlar

Bu süreçte de aslında kelam konusu alanda mevzuatta istenilen 1 5 2 prosedürleri uygulanıyor Burada da gazın yükseldiği vakit ilgililerle irtibat kurulmaya çalışılıyor Oradaki o süreç işleniyor İtiş yapmasının kazaya tesiri olmazdı Ana aspiratörün emiş değil de bilakis dönme özelliği de olsaydı kazaya tesiri olmazdı

‘2015 YILINDA MEVZUATA GİRDİ’

Ne vakit mevzuata girdi 2015 yılındaki mevzuata giriyor oradan sonra bu süreç başlıyor Niçin aspiratörü değiştirmek istiyoruz Mevzuatta hem aykırıya dönük hem emiş hem itiş istediği için mevzuatta istenilen koşulu karşılamak hedefiyle değiştirmek isteniliyor Olayın olduğu yer ana ayak üretim noktası değil taban hazırlık noktası Oradan da çok kömür gelmez 5 10 ton civar kömür alınıyor

Metan direnajı ile alakalı konu sorulmuştu Burada kastedilen şayet metanın bulunduğu yerden sondajlarla ayak gerisine yapılarak emilip boru sınırları ile yerüstüne çıkarılmasıysa bu türlü bir halde uygulama yok Benim kastettiğim bunla rahatlatma sondajları 25 metre yapılan sondajlarla alandaki metanın boşaltılması

‘RÖDOVANS SİSTEMİ DEVAM EDİYOR’

Rödovans sistemi devam ediyor mu Evet kurumumuzda rödovansçlarımız var Kâfi eğitim veriliyor mu Evet eğitimler veriliyor Duyurular ilanlar yapılıyor İş sıhhati ve güvenliği konseyleri her iş yerinde var Çalışan temsilcilerimizin de olduğu takım tarafından konsey toplanıyor Kara kutu incelendi mi Kara kutudan kasıt merkezi gaz izleme noktasındaki kayıtlarsa savcılığın elinde

‘ASPİRATÖR FİRMASINA PARA CEZASI UYGULANDI’

Aspiratör ile alakalı firmaya müddet verildi para cezası uygulandı Firmaya para cezası uygulandı Mevzuat orada bir ölçü getiriyor gün başına binde 1 Günlük ne kadar mühlet veriyorsak onu toplam kontrat bedelinin binde 1 i ile çarpıyoruz Aspiratör değiştirilmeden çalışılabilir mi Evet değiştirilmeden çalışılabilir Aspiratör yenilendi mi Karadon Kozlu ve Armutçuk taki aspiratörlerimizin yenilenmesine karar verildi O süreçte de mevzuat çıkınca aspiratörlerimiz yeni mevzuata uygun olarak yenilendi

‘OLAY YERİNİ GÖRMEMİZ GEREKİYOR’

1 69 da patlama neden olur üzere soru vardı Zati bizim de yaptığımız değerlendirmelerde belirli şeyler yerine oturmadığı için olay yerinin görülmesi ayrıntılı formda inceleme yaparak hangi noktada olmuş onu tespit etmek mümkün Bunun için olay yerini görmemiz gerekiyor

Sayıştay ın teklifleri doğrultusunda gerekli çalışmalar yapılıyor Kurum kaza kanaat raporu oluşturacak resmi olarak sunacak Kendi kurumumuzun görüşü ilgili makamlara sunulacaktır Metan ölçümü yapıldı mı Az evvel de izah ettiğim üzere yeraltında metan sensörleri ile birlikte ölçümü yapılıyor Ana galerilerde de çalışan takımlarda ferdî gaz ölçüm aygıtları var Daima sabit olan metan sensörlerimiz de yüzde 1 1 5 te de sesli ve ışıklı ihtar yapıyor

‘İŞÇİ TALEBİYLE ALAKALI YILLIK DÖNEMLERDE TALEPLERİMİZ VAR’

Degaj sondajları yapıldı kayıtları var Savcılığın elinde Muhakkak teknik elaman ve personel talebiyle alakalı yıllık dönemlerde değişen sayılarda taleplerimiz var Bunlar da kayıtlarımızda var Savcılığın istediği birçok bilgi ve evrak savcılığa teslim edilmiş durumda Kurulumuza da her türlü bilgi ve belgeyi her biçimde paylaşırız Aslında komitede ben de uzman üye olarak komitenin içinde yer alıyorum

‘NE ARTISI NE EKSİSİ OLACAKTI’

Kozlu İşletme Müdür Yusuf Aydın Mevzuatta istenilen şu acil bir durumda ve gereksinim halinde aykırı dönebilecek bir aspiratörden bahsediyor 2015 yılında yürürlüğe girdi şu anda Türkiye nin hiçbir madeninde aykırı çevrilmiş bir aspiratör yoktur Bu olayla bizim pervanemizin aksi dönüşünün de tesiri yoktur aykırı dönseydi bu olaya ne artısı ne tesiri olmayacaktı diye konuştu

Aydın Soma faciasından sonra bu aspiratörün zarurî hale getirildiğini kaydederek Hem Kozlu da hem Karadon da mevzuattan dolayı bilakis çevrilmesi uygulamasını biz yaptık Yüzde 1 bir ihtimal Fakat şu anda Türkiye de geri çevrilmiş bir havalandırma sistemi olmadı olmayacağını da düşünüyoruz dedi

‘HİÇ KUSUR YOK NOKTASINDA DEĞİLİZ’

Yusuf Aydın Biz hiçbir kusur yok noktasında değiliz Bizim inanmadığımız nokta havalandırmayla ilgili Tahminen Deniz Bey in dediği üzere tahminen sensörle ilgili Şu anda oraya gidemeyeceğimiz şu anda bir şey söyleyemeyeceğimiz için biz şu anda bu türlü bir yorum yapamayız Sensörün yeri çok kıymetlidir en azından havalandırma kadar kıymetlidir Onu da yangın söndükten sonra göreceğiz dedi

Karadon Kuruluş Müdürü Fazıl Uncu ise Ön uzman raporuna çok takıldığınızda birtakım şeyleri kaçırırız Metan daima 4 5 te patlar üzerinden gidiyoruz Fakat yanma ihtimali var diye konuştu HABER MERKEZİ