Ocean Viking krizi ve göç politikası Avrupa basınında  

Ocean Viking 22 26 Ekim ortasında Libya ve Malta ya ilişkin arama kurtarma bölgelerinde 6 başka operasyonda 234 kişiyi ‘zor durumda’ olan teknelerden kurtardı İtalya ve Malta makamlarıyla temasa geçen geminin göçmenleri karaya indirebilmek için inançlı liman açılması talebine günlerce cevap gelmedi Yaklaşık 3 hafta boyunca denizde bekletilen göçmenlere nihayet Fransa liman açma kararı aldı ve Ocean Viking 11 Kasım da Fransa nın Toulon limanına yanaştı

Ancak gemiye liman açma kararını açıklayan Fransa İçişleri Bakanı Gerald Darmanin bir yandan da İtalya ya sert suçlamalarda bulundu Roma da bir ay evvel misyona başlayan sağ koalisyon hükümetini sorumsuzlukla ve anlaşılmaz hareket etmekle suçladı İtalya nın göç siyasetinin iki ülke bağlantılarına önemli olumsuz yansımaları olacağı uyarısı yapan Fransız bakan İtalya hududundan ülkeye yasa dışı göçmen geçişlerini önlemek için güvenlik önlemlerinin artırılacağını ve Fransa nın İtalya dan alması planlanan 3500 göçmenin kabul süreçlerinin durdurulacağını açıkladı

İtalya nın çok sağcı Başbakanı Giorgia Meloni ise buna karşılık olarak Fransa yı haksız yere agresif reaksiyon vermekle suçladı

SALVİNİ NORVEÇ’E GİTSİN

Bu sırada İtalya hükümetinden Ocean Viking Norveç bayrağı taşıdığı için bu ülkeye karşı sesler de yükselmeye başladı Göç aksisi siyasetleriyle bilinen Başbakan Yardımcısı Matteo Salvini Ocean Viking gemisiyle ilgili bir haberi toplumsal medyada Bir Norveç gemisi nereye gitmeli Kolay Norveç e bildirisiyle paylaştı

Norveçli kamu yayıncısı NRK nin haberine nazaran ise Oslo da bu görüş paylaşılmıyordu Deniz hukukuna getirilen bu yorumu Norveç hiçbir biçimde paylaşmıyor Roma daki Norveç büyükelçisi bunu açıkça söz etti Akdeniz’de Norveç bandıralı özel gemilere alınan şahıslar için insan hakları kontratları yahut deniz hukuku uyarınca Norveç’in hiçbir sorumluluğu yoktur

Ocean Viking Fransa limanına yanaştıktan sonra da tartışmalar dinmedi Fransa çok sağı Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve hükümetinin liman açma kararını yerden yere vurdu Paris idaresi ise Ocean Viking kararının bir sefere mahsus bir istisna olduğunu gemiye liman açılsa da göçmenlerin tamamının Fransa ya kabul edilmeyeceğini Avrupa ülkeleri ortasında paylaşılacaklarını ısrarla yineledi

Bu sırada Norveç ten Ocean Viking deki 20 kişinin bu ülkeye kabul edileceği açıklaması geldi Norveç Dışişleri Bakanlığı ndan Fransız haber ajansı AFP ye yapılan açıklamada Norveç’in bu göçmenlerin hiçbirini Norveç’e götürme sorumluluğu olmadığının altını çizmek istiyoruz Hükümet Fransa’dan gelen yardım talebine karşılık olarak güç durumda bu harikulâde kararı almıştır denildi

Ocean Viking ve kurtardığı 234 göçmenin kopardığı fırtınayı Fransız Liberation gazetesi şöyle yorumladı Fransa’nın yani Emmanuel Macron’un aldığı bu karar İçişleri Bakanı Gérald Darmanin in belirttiği üzere istisnai bir müdahale olsa dahi memnuniyetle karşılanmalı Bu karar bir doktrin değişikliği teşkil etmiyor Somut olarak Fransa göçmenlerin üçte birini Almanya öteki üçte birini üstlenecek ve son üçte biri Avrupa Birliği’nin başka ülkeleri ortasında dağıtılacak Bu kararın kapsamı hudutlu lakin denizde yirmi gün geçirdikten sonra çok berbatlaşan insani durum karşısında tekrar de olumlu

Gazete bir devlet liderinin rolünün her şeyden evvel ‘aynada kendimize utanmadan bakabilmemizi sağlayacak bir yol göstermek’ olduğunu yazdı

‘İTALYA’NIN KİRLİ OYUNU’

Le Monde da yayımlanan bir haberde ise Avrupa Birliği AB İçişleri Bakanları nın 25 Kasım da göç problemini görüşeceği harika toplantıya atıfla şu tabirler yer aldı İsminin açıklanmasını istemeyen bir Fransız cumhurbaşkanlığı yetkilisi İtalya’nın gemiyi reddetmesini AB içişleri bakanlarının önümüzdeki hafta Brüksel’de yapacakları kriz toplantısı öncesinde kirli bir oyun olarak nitelendirdi

Uluslararası deniz hukuku uyarınca tehlikede olan gemilere en yakın limana erişim müsaadesi verilmeli bu da Kuzey Afrika’dan geçmeye çalışırken kurtarılan göçmenler içinde AB’deki komşularına kıyasla en büyük hissesi İtalya’nın alması manasına geliyor Meloni’nin hükümeti bu yıl şimdiye kadar 90 bin göçmeni kabul ettiklerini ve Ocean Viking’e yardım etmeyi reddederek göçmenlerin AB içinde dağılımı için birlik içinde yeni bir paylaşım sistemine muhtaçlık duyulduğu bildirisi verdiğini söyledi

Fransa Cumhurbaşkanlığı yetkilisi ise Göç konusunda verimli tahliller bulmak için birlikte çalışmalıyız dedi ve alınan göçmenlerin önümüzdeki aylarda Fransa’nın İtalya’dan almayı kabul ettiği toplam göçmen sayısından düşüleceğini de kelamlarına ekledi

GEMİLER ‘ÇEKİM UNSURU’ MU

İtalya da da Fransa da da sivil toplum kuruluşlarının işlettiği yardım gemilerinin kurtardığı göçmenlerin ülkeye kabul edilmesine karşı çıkan kesitlerin argümanlarında ortak noktalar var Fransa da Nisan 2022 de yapılan başkanlık seçiminin çok sağcı adaylarından Eric Zemmour geçen hafta sonunda CNEWS kanalında katıldığı programda bu noktaları şöyle özetledi Ocean Viking üzere tekneleri kabul etmemek olabilecek en hümanist siyasettir zira böylelikle göçmenler artık denize açılmaz hayatlarını riske atmaz ve kaçakçılar onların sırtından para kazanamaz

İtalya İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi de hafta içinde parlamentoda yaptığı konuşmada emsal halde sivil toplum kuruluşlarının gemilerinin göçmenler ve kaçakçılar için bir nevi teşvik edici rol oynadığını çekim unsuru teşkil ettiğini öne sürdü

Ne var ki mevcut datalar bu argümanı doğrulamıyor İtalyan La Repubblica gazetesinin geçen pazar günü manşetten verdiği habere nazaran sivil toplum kuruluşlarının STK yardım gemilerinin etkin olmadığı periyotta de İtalya ya deniz yoluyla binlerce göçmen ulaştı La Repubblica son 3 haftada STK gemileri olmadan 15 binden fazla göçmenin İtalya kıyılarına ulaştığını yazdı Habere nazaran 2022 de İtalya ya deniz yoluyla ulaşan göçmen sayısı 93 binin üzerindeyken bunlardan sırf 10 bin kadarı denize açıldıkları teknelerden kurtarılarak çıkarıldıkları STK gemileriyle geldi