Kiralık meskenlerin fiyatları katlandıkça konut sahipleri ve kiracılar ortasındaki uyuşmazlıklar da artıyor. Karşı karşıya gelen mesken sahipleri ve kiracılar, çoğunlukla soluğu mahkemede alıyor.
Hükümet, kiralık mesken fiyatlarındaki fahiş artışı durdurmak hedefiyle 2024 yılının temmuz ayına kadar geçerli olacak biçimde yüzde 25 artırım hududu getirdi. Lakin mesken sahipleri bu uygulamaya, enflasyonun çok altında kaldığı gerekçesiyle yansılı. Mesken sahipleri, meskenlerini daha yüksek sayıdan kiralamak gayesiyle kiracılara çeşitli münasebetlerle tahliye davaları açmaya başladı.
Gayrimenkul Hukuku Derneği (GHD) Lideri Avukat Ali Güvenç Kiraz medyaya yaptığı açıklamada, kira tahliye davalarının sayısının 2022 yılının tamamında 22 bin olurken, bu yılın birinci 6 ayında 47 bine ulaştığını söyledi. Kiraz, bu sebeple sulh hukuk mahkemelerinin neredeyse kitlendiğini kelamlarına ekledi.
Bunun üzerine hükümetten yeni bir adım daha geldi. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklama ile 1 Eylül itibariyle kira davalarında mecburî arabuluculuk periyodu başlayacağını duyurdu.
Arabulucu avukatlara nazaran, uygulama beklendiği üzere mahkemelerdeki kira davalarını azaltmayabilir.
‘UYGULAMA YÜZDE 10 ORANINDA İŞE YARAR’
Avukat Fatih Mehmet Aktaş, arabuluculuk hizmetinden yararlanmak isteyenlerin bağlı bulundukları adliyenin arabuluculuk ofisine başvurmaları gerektiğini söyledi. Hali hazırda kira davalarında da arabulucuya gidilip gidilmeyeceğine mahkemenin karar vereceğini belirtti. Birinci duruşması 1 Eylül’den sonra görülecek kira davalarında mahkemenin arabulucuya gidilmesini önerebileceğini kelamlarına ekledi. Aktaş, 1 Eylül itibariyle tarafların arabulucuya başvurmadan mahkemeye gidemeyeceğine dikkat çekti. Arabuluculuk uygulamasının en fazla dört haftada sonuca bağlanmış olması gerektiğini tabir eden Aktaş, “Sonuca nazaran taraflar, mevzuyu mahkemeye taşımak isteyebilir” dedi. Şimdiye kadar arabuluculuk yaptığı davaların yüzde 10’nun mahkemeye taşınmadan sonlandığını lisana getiren Aktaş, kira uygulamasının da misal oranlarda olacağını öngörüyor.
‘YÜZDE 25 ARTIRIM HUDUDU İNSANLARI ÇOK KARŞI KARŞIYA GETİRİYOR’
Avukat İsmail Yıldırım, yüzde 25 artırım hududunu nedeniyle genelde mesken sahiplerinin tahliye davası açmak istediklerini, kendisine de en çok bu tarafta müracaat olduğunu anlattı. Yıldırım, “Zam oranı enflasyonun altında. Kiracı da ‘ben yasal olan bu oranı uygulamak istiyorum’ dediğinde, mesken sahibi de yasal yoldan kiracıyı hangi kurallarda tahliye edeceğinin yollarını araştırmak istiyor. Konut sahipleri de taahhütname, muhtaçlık, tadilat üzere sebeplerden hangisi kendi durumuna uyuyorsa yasal süreci başlatıyor. Bazen kiracılar da arabulucu aracılığı ile çıkacağı yeni meskenin taşınma masrafını en sahibinden talep edebiliyor” diye konuşuyor.
Arabuluculuk uygulamasının kısmen de olsa mahkemelerdeki yükü hafifleteceğini tabir eden Yıldırım, bunun yeniden de tahlil olmayacağı kanaatinde: “Yüzde 25 artırım hududu, insanları çok karşı karşıya getiriyor. Enflasyona yakın olsaydı ya da eski haliyle kalsaydı bu kadar çok tahliye davası açılmazdı. Kesin tahlil için ya yasal düzenleme gelmeli ya da kira artış oranı ile enflasyon artış oranı istikrara kavuşmalı. Lakin bu türlü bu problemler azalır.”
