Katar Dünya Kupası Avrupa basınında: ‘İkiyüzlülük dünya şampiyonluğu’

İngiltere Galler Belçika Hollanda Almanya İsviçre ve Danimarka dan oluşan 7 Avrupa ekibinin kaptanları maçlara LGBTQ hakları uğraşına dayanak maksatlı One Love yazılı kol bantlarıyla çıkma kararından FIFA nın sarı kart tehdidi üzerine vazgeçti Bu gelişme İngiltere den Daily Mirror gazetesinin 22 Kasım tarihli baş sayfasında şu tabirlerle yer aldı

FIFA nın utanç verici OneLove kol bandı yasağı Katar rejiminin gerçek yüzünü gösteriyor

İngiltere FIFA nın sarı kart uyarısı nedeniyle 21 Kasım daki İran müsabakasına bu kol bandı olmadan çıktı Rakipleri İran ise sarı karttan çok daha ağır sonuçlar getirebilecek bir hareketle dikkatleri üzerine çekti İran ulusal ekibi ülkede haftalardır devam eden şovlara dayanak için ulusal marşlarını söylemeyi reddetti İranlı taraftarlar da tribünlerde bayan hareketine takviye şovları yaptı

İngiltere kadrosu FIFA baskısı nedeniyle kol bandından vazgeçerken İran dan gelen bu aksiyon de basında kıyaslamalara sebep oldu İngiltere de yayımlanan Metro gazetesi Biz kol bandı konusunda geri adım atarken İran grubu bayanları için direndi diye yazdı

The Guardian da 22 Kasım da baş sayfasından İran tribünlerinin imajını yayımlayarak şöyle dedi

İngiltere daha evvel hiçbir Dünya Kupası açılış maçından böylesine keyif almamıştı Lakin şurası kesin ki bu maç değişik bir şeyle hatırlanacak İranlı oyuncuların ülkelerinde baskı gören bayanlar ve protestocularla dayanışma hedefiyle ulusal marşı söylemeyi reddetmeleriyle

Marş Khalifa Memleketler arası Stadyumu’nda çınlarken İranlı oyuncular dudaklarını büzdü başlarını eğdi ve omuzlarını kenetledi Onların uzaklara bakışı diğer bir şey daha söylüyordu Kendilerinin ve ailelerinin yakında ağır bir bedel ödeyebileceklerini Fakat yeniden de devam ettiler Bir televizyon kamerası tribünlerdeki İranlı bir bayanı görüntüledi Ağlıyordu

ALMANYA NIN PROTESTOSU ZAYIF BULUNDU

23 Kasım da ise Almanya Japonya maçına One Love kol bandı olmadan çıksa da hususa tabir özgürlüğü protestosuyla ışık tutmayı seçti Alman ulusal grubunun alanda elleriyle ağızlarını kapatarak yaptığı protesto sonraki günün gazetelerinin baş sayfalarındaydı

Bu sene Dünya Kupası na katılamayan İtalya da da bu fotoğraf baş saylarda yer aldı La Stampa Alman ulusal grubunun protestosunu Sessizliğin çığlığı başlığıyla yayımladı

Alman basınında ise bu aksiyonu yetersiz bulan sözler göze çarpıyordu

Bild gazetesi Japonya ya 2 1 yenilen Alman ekibinin sahada felaket öncesinde ise zayıf jestler ortaya koyduğunu yazdı

Der Spiegel de internet sitesindeki bir makalede bu protestoyu eleştirel bir formda yorumladı Gör duy lakin bir şey söyleme başlıklı yazıda Alman ulusal kadrosu protesto için ağızlarını kapattı Bunu farklı bir biçimde de yorumlayabilirsiniz Çenemizi kapalı tutuyoruz Bu Dünya Kupası için kusursuz bir tanıtım görseli olurdu

ORYANTALİZM SUÇLAMALARI

Spor tarihçisi Laurent Grün Fransız Le Monde gazetesinde 21 Kasım da yayımlanan makalesinde Katar ın yumuşak gücüne katkıda bulunduğu gerekçesiyle Dünya Kupası nı boykot etme muhtaçlığı hissettiğini söylüyordu Bayanlara ve azınlıklara ayrımcılık uygulayan bir ülkede binlerce emekçinin vefatıyla lekelenen bir aktifliği protesto etmek istediğini yazan Grün FIFA yı da tek tutkusu milyarlar kazanmak olan bir yapı diye eleştiriyor şöyle devam ediyordu Binlerce Pakistanlı Filipinli ve Kenyalı emekçinin yası ve personel arkadaşlarının sömürülmesiyle lekelenen bir aktifliği izlemeyi reddediyorum Elbet onların da birçoğu çocukken hayalini kurdukları bir futbol çeşidini oynamışlardır

Öte yandan FIFA ve Katar a yönelik reaksiyonlara karşı tenkitler de geldi

Özellikle Orta Doğu medyasında Katar a yönelik tenkitlerde ırkçılık ve oryantalizm dozu olduğu biçimindeki yorumlar Avrupa basınına da yansıdı Alman kamu yayıncısı Deutsche Welle nin internet sitesinde Katar daki Dünya Kupası na tenkitler ırkçı mı başlıklı tahlilde bu savlar ele alındı Makalede şu sözler yer aldı

Dünya Kupası’na mesken sahipliği yapan Katar’a yönelik tenkitler her geçen gün daha da artıyor Bu özel spor mega etkinliğini düzenleyen birinci Orta Doğu ülkesi olan küçük güç zengini Körfez ülkesi göçmen emekçilere LGBTQ topluluğuna ve bayanlara yönelik muamelesinin yanı sıra memleketler arası turnuvanın kendisine nasıl verildiğine dair kuşkular nedeniyle kınanıyor

Ama birebir vakitte öbür bir koronun sesi de giderek yükseliyor Arapça konuşulan dünyanın hem içinden hem de dışından yorumcular Katar’ın neden bu kadar sert bir biçimde eleştirildiğini soruyorlar ve bunun siyasi problemlerden çok ırkçılık oryantalizm ve hatta İslamofobi ile ilgili olduğunu öne sürüyorlar

DW ye konuşan ABD Richmond Üniversitesi hukuk profesörü Andy Spalding insan hakları konusundaki tenkitler karşısında Katar ın iş kanununda değişikliklere gittiğini söyledi ve bu üzere adımların medyada yer almamasını eleştirdi

Danimarka da yayımlanan haftalık gazete Weekendavisen de Katar daki LGBTQ aykırısı yasalar barbarca olsa da FIFA nın kol bandı yasağının haklı olduğunu savundu 23 Kasım tarihli Futbolun özgürlük kükremesi başlıklı yazıda siyasetin futboldan büsbütün uzak tutulması mümkün olmasa da Dünya Kupası nda futbolcuların bölücü aksiyonlardan uzak durması gerektiği belirtildi Dünya Kupası’nın cazibesi temelde siyasi ve kültürel farklılıkların ötesinde herkesi bir ortaya getirebilmesidir denildi

Alman Der Spiegel ise 25 Kasım da yayımladığı bir makaleyle Katar ve FIFA ya yönelik tenkitlerin tutarlılığını sorguladı İki yüzlülük dünya şampiyonu başlıklı makalede Alman hükümet yetkilileri Katar’a LNG sıvılaştırılmış doğal gaz için yalvarırken FIFA’yı Dünya Kupası’nı Katar’a verdiği için eleştirebilir miyiz diye soruldu