ANKARA Türkiye de kritik seçimlere az vakit kala ittifakların yapısı ve attıkları adımlar da merak Ümraniye Escort konusu Mevcut iktidar AK Parti MHP ve Büyük Birlik Partisi nin oluşturduğu Cumhur İttifakı ndaki gelişmeler kamuoyu araştırmacıları tarafından yakından izleniyor
AK Partili Yetenekli Ünal ın cumhuriyete ait sarf ettiği İstanbul Escort kelamları MHP başkanı Devlet Bahçeli nin buna karşı çıkışı ve Ünal ın affını istemesi gözlerin güzelce bu ittifaka çevrilmesine neden oldu
Cumhur İttifakı nın gitgide MHP lileştiğini AK Parti nin Anadolu Yakası Escort MHP nin çizdiği çemberde siyaset yapabildiğini söyleyen Toplumsal Demokrasi Vakfı SODEV Lideri ve Aksoy Araştırma Kurucusu Ertan Aksoy a nazaran MHP lileşmiş AK Parti en başta klasik AK Parti seçmenine Pendik Escort hitap etmiyor
AKP ARTIK MHP NİN MÜSAADE VERDİĞİ SONLAR İÇERİSİNDE SİYASET YAPABİLİYOR
SODEV Lideri Ertan Aksoy un Cumhur İttifakı nın mevcut yapısından siyaset yapış üslubuna ittifakın seçimlerde elde edeceği sonuçtan Kurtköy Escort seçim kampanya sürecine kadar farklı başlıklardaki sorularımıza cevapları şu biçimde oldu
Seçimlere az bir mühlet kala Cumhur İttifakı nın yapısı ve tesiri merak konusu Kamuoyu araştırmacısı gözüyle baktığınızda bu ittifakın yapısını durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz
Cumhur İttifakı isminin konmasıyla birlikte giderek çok sağ ittifaka evrilen bir iktidar durumunda MHP ile birleşiyor olmasının AKP ye çizdiği çok büyük bir hudut oluştu AKP aslında farklı eğilimleri kendi içinde birleştirebilen bir partiydi Hatta bana nazaran bu kadar iktidarda kalabilmesinin en kıymetli özelliklerinden biri buydu Ama MHP ile birleşmesiyle birlikte bu yeteneğini kaybetti AKP artık fakat MHP nin müsaade verdiği sonlar içerisinde siyaset yapabiliyor Münasebetiyle Cumhur İttifakı nda bir MHP lileşme hali de ortaya çıktı
MHP LİLEŞMİŞ AKP EN BAŞTA KLASİK AKP SEÇMENİNE HİTAP ETMİYOR
Bu durum şunu yaratıyor bütün ölçümüne nazaran yaklaşık yüzde 70 seçmen en az bir sefer AKP ye oy vermiş Yüzde 70 lik seçmeni bir seçmen kozmosu olarak düşündüğünüzde bu seçmen kitlesi şayet MHP ye oy vermek isteseydi MHP ye oy vermişti Fakat bu yüzde 70 lik kitle geçmişte AKP ye oy verdi Hasebiyle MHP lileşmiş bir AKP nin en başta klasik AKP seçmenine hitap edememe hali kelam konusu
MHP Lİ SEÇMENİN YÜZDE 40 A YAKINI ÜST İDAREDEN FARKLI DÜŞÜNÜYOR
Öte yandan MHP seçmeni tarafına baktığımızda şunu görüyoruz birçok ölçüm bize gösteriyor ki yaklaşık yüzde 40 a yakın bir MHP li seçmen kümesi MHP üst idaresinin birçok telaffuzundan ve siyasetinden başka düşünüyor MHP üst idaresi AKP ile neredeyse yüzde 100 ahenk içerisinde olsa da AKP ile MHP tabanında tıpkı eğilimi göremiyoruz Devlet Bahçeli yi eleştiren öbür siyasalların konuşmalarını MHP seçmenine izlettiğinizde yüzde 30 40 lık bir kısmı bu tenkitlere hak veriyor İki partinin bir ortaya gelmesi iki partinin tabanının büsbütün bir ortaya gelmesi sonucunu yaratmadı
MHP AKP NİN EN ÇEKİRDEK İDEOLOJİSİ OLAN SİYASAL İSLAM’LA AYRIŞMA ALANLARINI DAHA GÖRÜNÜR KILDI
MHP ile AK Parti seçmen kümesinin ne kadarının bir ortaya geldiğini ya da gelmediğini söyleyebiliyor muyuz
Burada durum tarihi ne kadar geri aldığımıza bağlı Çok uzun olmayan bir geçmişte AKP yüzde 35 36 oylara sahipti Bugün artık yüzde 29 30 seviyesinde oylarla karşılaşıyoruz Keza MHP için de yüzde 9 a kadar oylarının çıktığı devirler vardı Lakin şu an yüzde 7 ler seviyesinde Bir ortaya gelişleri toplamda en yakın geçmişteki potansiyelini bile onlara vermedi Açıkçası bu paydaşlıktan seçmen bazında kazanan olmadı Bu paydaşlık MHP ye şunu verdi MHP konforlu bir siyaset alanına geçti İktidar ortağı oldu ancak sorumlulukları olmadı Bu nedenle de ittifak içerisinde kalmaya devam etti Son periyot MHP tarafında şöyle bir gereksinim başladı MHP AKP nin en çekirdek ideolojisi olan siyasal İslam la ayrışma alanlarını daha görünür kılmaya ve hatırlatmaya dair bir gereksinim duymaya başladı
MHP NİN SİYASAL İSLAM LA AYRIŞMA ALANLARINI İŞARET ETME MUHTAÇLIĞI HİSSETTİĞİ BİR PERİYODA GİRDİK
Neden bu gereksinim açığa çıktı
MHP nin görüşüne katılırsınız ya da katılmazsınız bir siyasal çizgisi var Bu siyasal çizgi klâsik siyasal İslam la örtüşmüyor Her ikisi de sağda olmasına karşın ayrışan iki farklı ideoloji Son devir bilhassa siyasal İslam ın hudut uçlarından biri olan cemevlerinin ibadethane sayılması konusunda MHP çok açık çok net hatta yiğit diyebileceğimiz telaffuzla cemevlerine ibadethane statüsü verilmesi gerektiğini tabir etti Bu herhalde siyasal İslam la en büyük ayrışma alanını işaret etmektir Öte yandan tekrar birkaç gün evvel Becerikli Ünal Bey in açıklamalarına karşı çok süratli çok açık çok net itirazlarını lisana getirdi Birlikte tanıklık ettiğimiz haliyle partinin kuruluşundan beri yükseliş çizgisi gösteren Uzman Ünal partisinin içerisinde bir anda vazifesinden alındı Hasebiyle böylelikle MHP nin siyasal İslam la bir ayrışma alanlarını işaret etme gereksinimi hissettiği bir periyoda de girmiş oluyoruz
ARTIK MHP NİN ÇİZDİĞİ ÇEMBERDE SİYASET YAPABİLEN BİR AKP VAR
Cumhur İttifakı gün geçtikçe MHP tesirinin arttığı bir ittifak mı AK Partililer süreç içerisinde siyaset üretmek isterken ‘MHP barajıyla’ mı karşılaşıyorlar Artık karşımızda AK Partililerin siyaset yapma şeklini ve üslubunu da belirleyen bir MHP mi var
Artık MHP nin çizdiği çemberde siyaset yapabilen bir AKP var Bunun dışına çıkan klâsik siyasal İslam kodlarıyla hareket eden politikler ittifakın dışına çıkma sonucuyla karşılaşıyor Zira Cumhur İttifakı giderek MHP lileşiyor Bugün AKP 20 yılı aşkın müddettir devam eden iktidarını ayakta tutmak için gayret harcıyor Kamuoyu yoklamaları çok büyük oranda Millet İttifakı nın kazanacağını işaret ediyor AKP bir ihtimalin peşinden gitmeyi tercih ediyor Bu kendi içinde anlaşılabilir lakin MHP şu anda takviyesini çektiği andan itibaren o ihtimal de ortada kalmıyor İhtimalsiz durumda hem AKP nin hem de Erdoğan ın kaybetme hali ortaya çıkıyor Artık MHP AKP nin iktidar hayalinin emniyet sibobu Bu da onu sahip olduğu oy oranından sahip olduğu seçmen takviyesinden çok daha güçlü bir konumda tutuyor
SEÇMENLERİN YÜZDE 70 İ ALTILI MASA NIN DEVAM EDECEĞİNE İNANIYOR
Altılı Masa nın dağılacağına dağılma ihtimaline dair bir telaffuz iktidar tarafından yaygınlaştırılıyor Bu ihtimal Cumhur İttifakı açısından size nazaran ne durumda Siz hangi tarafı daha sorunlu ya da uzlaşamaz görüyorsunuz
Bu basamakta şöyle bir ayrıma gidersek daha âlâ yorum yapabiliriz Altılı Masa ve Cumhur İttifakı na ait bir kamuoyu yapıcılarının sahip olduğu değerlendirmeler var bir de kamuoyunun kendisinin sahip olduğu değerlendirmeler var Kamuoyu yapıcıları tarafına baktığımızda Altılı Masa da sıkıntılı bir hale daima olarak işaret etme durumu kelam konusu Lakin kamuoyu yoklamalarına baktığımızda durum farklı Seçmenlerin yaklaşık yüzde 70 i anlaşarak yahut anlaşamayarak seçime kadar Altılı Masa nın devam edeceğine inandığını tabir ediyor Yüzde 70 in üzerinde seçmen kümesinin buna inanması yalnızca o masayı oluşturan partilerin değil demek ki Cumhur İttifakı’nı oluşturan seçmenin bir kümesinin da buna ihtimal verdiğini gösteriyor
MUHALEFETİN ALTILI MASA ÜZERİNDEN ELDE ETTİĞİ YARAR ALTERNATİF YARATABİLME HALİ
Altılı Masa sahiden söz edildiği üzere birbirine benzemez siyasal yapıların bir ortaya gelmesiyle oluşuyor Bu siyasi yapılar bir ortaya geldiğinde temel beklenti Hadi daima birlikte her bahiste anlaşın a dönüşüyor Bana nazaran bu altı partinin daima bir arada her hususta mutabakatı radikal bir oy kaybına neden olur Tam da aslında bu partiler birbirine benzemedikleri için bugün yüzde 40 a karşı yüzde 60 lık bir blok oluşturabilmiş durumdalar Altılı Masa üzerinden muhalefetin bana nazaran en çok elde ettiği çıkar bir alternatif yaratabilme hali Oy oranına bugün artıya katmasa da bir tarafıyla iktidara karşı bir alternatif geliştirmiş oluyor
BAZI İSİMLERİN BİZATİHİ İSTİFA EDİP ÖBÜR PARTİLERE GEÇME POTANSİYELİ VAR
Siyaset yapma stilinin gün geçtikçe AK Parti aleyhine olumsuzlaştığına değindiniz Seçim yaklaştıkça Cumhur İttifakı nda karşılıklı dengeyi tutturmak için vazifeden almalar ya da af dilemeleri daha fazla mı göreceğiz
Eğer kamuoyu yoklamaları bugünkü üzere çıkmaya devam ederse evvel bir ittifaktan ayrılmaya çalışanlar olacak Bir parti siyasetlerine karşıt davranıştan ya da direkt geçenlerde olduğu gibi Birtakım isimlerin direkt tabiatıyla istifa edip öbür partilere geçme potansiyeli var Bilhassa seçime giderken Cumhur İttifakı tarafından hem olumlu hem de olumsuz bir alan oluşacak Seçime giderken seçim iktisadına geçilecek Bugün topluma vermedikleri birçok şeyi vermeye başlayacaklar Minimum fiyat artışı yahut öteki toplumsal transferlerin arttırılması üzere durumlarla yahut öteki şeylerle karşılaşacağız Bunlar aslında ittifakın bileşenleri için olumlu Ancak olumsuz yanı şu bütün bu yapılanlar toplumun içerisinde bulunduğu fakirleşme halini ortadan kaldırmayacak Bu nedenle de alan çalışması yapan ittifakın bileşenleri daha zorlanacak Mümkündür ki açık ya da örtük eleştirel tabirler o devir daha fazla karşılarına çıkmaya başlayacak Haliyle alanda toplumla yüz yüze geldiklerindeki ittifakı bir ortada tutmak için zorlanma hali bugünden daha fazla olacak
MHP NİN ALANA ÇIKMASI HALİNDE SEÇMEN İKNA EDEBİLECEK ALT AYRINTILARA SAHİP SİYASETLERİ YOK
MHP bundan evvelki seçim süreçlerinde alanda çok olmadığı gerekçesiyle bir kesim tarafından eleştiriliyordu Bu periyotta ise MHP başkanı Devlet Bahçeli farklı kentlerde mitingler düzenliyor Bu mitinglerin tesirini siz nasıl görüyorsunuz
Oy oranına rastgele bir tesiri yok Mitinglerin irtibat açısından eskisi kadar bir değeri kalmadı Lakin mitingler partilerin örgütlerini ayakta fiyat MHP nin kıymetli oranda siyaseti kimliğe etnik aidiyete dair olduğu için sokakta yürüteceği bir propaganda seçeneği de çok fazla elinde yok Yani bugün bırakın seçmenin MHP ye bakışını rastgele bir MHP li yöneticiyi çevirseniz Ekonomi siyasetiniz nedir Türkiye deki fakirleşme halinin nasıl durduracaksınız diye sorsanız cevap verebileceğine emin değilim MHP nin alana çıkması halinde de seçmeni ikna edebilecek alt ayrıntılara sahip siyasetleri yok Bu nedenle MHP nin daha fazla miting yapıyor olması Cumhur İttifakı’na pek bir katkı vereceğini zannetmiyorum Hatta tahminen de bilhassa seçime giderken MHP nin bu seviyede görünür olmama ihtimalini de düşünüyorum Zira AKP nin gerilemesindeki değerli nedenlerden bir tanesi de Kürt seçmen takviyesini kaybediyor olması Bu durumun ana sürükleyicisi MHP ile bir paydaşlığı tercih etmiş olması Her tercihin bir getirdiği bir de götürdüğü vardır Elbette ki MHP ile ittifak kurduğunuzda milliyetçi seçmenin yaklaşık yarısını ittifakınıza bir anda dahil etmiş üzere bir imaj ortaya çıkıyor Geçmişte büsbütün ittifakın siyasetlerini desteklemese de AKP ye oy veren Kürt seçmen artık ise oy vermemeyi tercih eden bir durumda Bu nedenle MHP den seçim devrinde bu seviyede görünür olamaması da beklenebilir
MHP AKP NİN SİYASAL ELASTİĞİNİ ORTADAN KALDIRDI
Çözüm süreci üzere bir periyottan MHP iştirakine evrilen süreç mi AK Parti yi bu duruma getirdi
Birçok neden içerisinde en büyük olanlardan birini bu oluşturuyor MHP AKP nin siyasal elastiğini ortadan kaldırdı ve bir MHP lileşme süreci yarattı AKP ye oy veren seçmenin ana tercihi MHP ye oy vermek olsaydı masraf ona oy verirdi
Bugün AK Parti küskünü seçmen kümesinden bahsediyoruz tıpkı şeyi MHP için de söyleyebilir miyiz
MHP AKP seçmeninin de CHP seçmeninin de ikinci partisiydi Geçmişte bu türlü bir geçişkenlik özelliği vardı Ama artık durum çok farklı İttifaklarla birlikte MHP net ayrışmadan kaynaklı olarak CHP seçmeninin ikinci partisi olmaktan büsbütün çıktı Öte yandan DÜZGÜN Parti nin kurulmasıyla birlikte klasik milliyetçi seçmenin yaklaşık yarısı ÂLÂ Parti ye gitti ve bir daha geri dönmedi Milliyetçilerden MHP ye ağırlaşma ihtimali de ortadan kalktı
PSİKOLOJİK YÜK DE TOPLUMUN SIRTINDA
Siz bu devirde Cumhur İttifakı nın hangi bildirileri açıktan okuyamadığını ya da okumak istemediğini tespit ediyorsunuz
İktidar iktisatta sıkıştıkça toplumsal tansiyonu arttırmayı tercih etti İktisadın getirdiği yük seçmende yalnızca bir yük değil Tıpkı vakitte bir ruhsal yük de toplumun sırtında Bu yükün maddi manevi yüksek olduğu bir devirde Cumhur İttifakı toplumu daha fazla germenin toplumu daha fazla destekçiye dönüştürmeyeceğini anlayamadı İktisadın içerisinde bulunduğu durumla uzun müddet yüzleşmemeyi tercih etti Bir müddet sonra yüzleşmek zorunda kaldı Birinci evrelerde muhalefete yıkmaya çalıştı o da olmadı Artık ise yeni yeni toparlayacağız demeye başladı Fakat en başından Cumhur İttifakı iktisat berbata gittiğinde bununla yüzleşip iktisat biliminin gerekliliklerini yaparak düzgünleşme haritasını toplumun önüne koysaydı bugün bu durumda olmayabilirdi Lakin bunları yapmak yerine salt muhalefeti hatalı göstermek ve toplumsal tansiyonu arttırmayı ve bu sayede de seçmen konsültasyonunu sağlamayı hedeflediler
Cumhur İttifakı nda Büyük Birlik Partisi BBP de var Onun durumunu nasıl değerlendiriyorsunuz
Büyük Birlik Partisi nin daha fazla görünür olma ihtimalini çok güçlü görmüyorum
SEÇMENİN KIYMETLİ BİR KISMI ERDOĞAN A ÖFKELİ FAKAT ERDOĞAN DAN VAZGEÇMİŞ DEĞİL
Cumhur İttifakı na yeni iştiraklerin olup olmayacağını kamuoyu konuşmuyor Bu ittifakın genişlemek ya da büyümek üzere bir kaygısı yok mu
Cumhur İttifakı nın daha fazla büyümek üzere bir arayışa gireceğine çok ihtimal vermiyorum Cumhur İttifakı geride kalan küçük partileri toplayarak durumu çözemeyeceğinin farkında Lakin bir büyük partinin oraya gelmesi lazım Bu da şu an için çok mümkün görünmüyor Bu nedenle Cumhur İttifakı nın toparlanmaya dair ana eforu Erdoğan ın kitleler karşısındaki karşılığı olmuş olacak Bana nazaran de kendisi açısından doğrusunu bu biçimde yapar Hâlâ daha seçmenin değerli bir kısmı Erdoğan a öfkeli lakin Erdoğan dan vazgeçmiş değil Geçmişte oy veren lakin bugün oy vermeyen seçmenin ana duygusu öfkeli olma hali Gerçek siyasetler tercih edilseydi bu his tedavi edilebilirdi Kalan müddette Cumhur İttifakı daha çok Erdoğan ın kitleler karşısındaki karşılığını arttırmayı tercih edecek
İKİSİNİ BİRDEN BAŞARMA İHTİMALİ YOK
Yani Cumhur İttifakı açısından Erdoğan etrafında partiler üstü bir telaffuz ve kampanya süreci mi göreceğiz Bir yandan Meclis seçimleri de epeyce değerli Cumhurbaşkanlığının kazanıldığı senaryoda Meclis kaybedilirse kadük bir durumun ortaya çıkacağı değerlendirmeleri yapılıyor
İdeal olan ittifak açısından ikisini birden sürüklemek lakin gerçek tam olarak oraya denk gelmiyor Zira ikisini birden başarma ihtimali artık yok denecek kadar düşük Bu nedenle içlerinden en optimum olanı yani cumhurbaşkanlığının Erdoğan da kalması Bunun için efor harcanacağını düşünüyorum Dünyanın her yerinde ekonomik krizler toplumsal onuru zedeler Bu durum şu an Türkiye de de geçerli Tam da toplumsal onurun zedelenmesi nedeniyle eskiye nazaran hiç olmadığı kadar ulusallık vurgusu arttırılmış vaziyette Her şeyin sonu ulusallığa bağlanıyor Yakın vakitte lansmanı yapılan araba de dahil bütün bunların hepsi Cumhur İttifakı ndan öte bir Erdoğan kampanyasının sonucu
RADİKAL DEĞİŞİM BEKLEMİYORUM
Cumhur İttifakı nın oy oranı sizce seçimlerde ne olacak
Partilerde bugünden daha farklı bir radikal değişim beklemiyorum Elbette araştırmaların yüzde 2 3 yanılgıları olur O civarda bir değişiklik partilerin bugünkü bulunan oy oranlarında olursa olur Ancak asıl sürprizlere açık husus cumhurbaşkanlığı adaylarının alacağı oy Bunun için o kadar bilinmeyen değişken var ki Lakin bu bilinmeyen değişkenler ortadan kalktığında bir kestirim paylaşmak daha sağlıklı olur