ANKARA – Altılı Masa’nın çalışmalarında sona hakikat gelinirken kamuoyunda en çok merak edilen ‘ortak cumhurbaşkanı adayı kim olacak’ sorusunun da şubat ayı başında cevap bulması bekleniyor.
Ancak sorular bunlarla da sonlu değil. Seçim takvimi yaklaşırken Altılı Masa başkanlarının seçimi kazanmaları halinde nasıl bir ortak idare kuracakları, Meclis seçimine nasıl bir ittifaklar modeliyle gidecekleri de şimdi kamuoyuna duyurulmuş değil.
Altılı Masa’nın mesken sahiplerinden Demokrat Parti’nin Sözcüsü Neslihan Çevik’e nazaran kamuoyunun karşılık beklediği birçok soruya 30 Ocak’taki lansmanda karşılık verilecek. Seçimler için argümanlı konuşan, birinci cinste adaylarının yüzde 55-60 oranında oy alacağını savunan Çevik, “İlk tıpta ve HDP’nin takviyesi olmadan cumhurbaşkanlığı seçimini adayınızın kazanacağını mı düşünüyorsunuz” sorusuna, “İlk cinste bunu yapabileceğimizi düşünüyoruz” cevabını verdi.
‘HER TÜRLÜ OPERASYONA AÇIK DURUMDAYIZ’
Altılı Masa’nın çalışmaları sırasında fikir ayrılıklarının olduğunu lakin bunların krize dönüşmediğini, aday açıklamama sürecindeki haklılıklarının Ekrem İmamoğlu’na yönelik yargı kararıyla ortaya çıktığını belirten Çevik’in sorularımıza cevapları şu biçimde:
Altılı Masa’nın onuncu toplantısı geride kaldı ve 26 Ocak’ta UYGUN Parti’nin mesken sahipliğinde yapılacak on birinci toplantı için hazırlıklar sürüyor. Altılı Masa’nın merakla beklenen cumhurbaşkanı adayına dair de çalışmalar başladı. Adaylığın ilanıyla ilgili geç kalındığını düşünüyor musunuz?
Geç kalındığını düşünmüyorum. Biz baştan beri bunun bir isim konusu olmadığını, değerli olanın ortak bir takım, ortak bir akıl olduğunu söylüyoruz. X ya da Z kim olursa olsun ortak program üzerinden konuşacak. Referansı o olacak. Ekrem İmamoğlu süreci aday ismi açıklamamaktaki haklılığımızı ortaya serdi. Şu anda her türlü operasyona açık durumdayız. Kemal Beyefendi ile ilgili fezleke var, Meral Hanım ile ilgili bilinmeyen soruşturma var. Herkesle ilgili ellerinde bir şeyler var.
‘SEÇİM ARİFESİNDE BU KONUŞULACAK’
İsimden fazla burada takım ve ortak akıl ortaya çıkıyor. Şunu daima karıştırıyoruz. Bir aday belirlenip Altılı Masa onun etrafında birleşme olmadı, organik gelişti. Geniş bölümler bir ortaya geldi. Bu bir siyasi dizayndan fazla toplumsal muhalefetin bize getirdiği bir şeydi. Burada toplum başat aktör. Seçim arifesinde bu konuşulacak. Öte yandan kampanyalar o denli altı yedi ay evvelce başlamaz. Sedat Peker’in yaptığı sansasyonel açıklamaları bile 15 gün sonra unuttuk. Biz çıkıp açıklayacağız, onunla ilgili bir sürü hakikat ya da yanlış propaganda yapılacak, gücümüzü oraya harcayacağız, gerek yok.
ALTILI MASA: FİKİR AYRILIKLARI VAKİT ZAMAN OLDU, FAKAT KRİZE DÖNÜŞMEDEN ÇÖZÜLDÜ
Altılı Masa’nın her toplantısının akabinde önderlerin açıklamaları adaya dair konuşmadıkları tarafında. Toplumun beklentisi ise bunun tam aksisi olduğu istikametinde. “Hiç mi konuşulmadı” sorusunun karşılığı nedir?
Konuşulmadı. Son toplantıda bu istişarenin başlayacağı açıklandı. Bir yıldır ortak çalışmalar yapılıyor ve süreç işliyor. Bizim aday göstereceğimiz kişi bütün dokümanları, bütün bu süreci sindirmiş, bununla ilgili hiçbir kuşkusu olmayan biri olacak. Bu paralel bir süreç. Bütün çalışmalarımız adayın belirlenmesi aslında. Bunu kaçırıyoruz, çok mekanik düşünüyoruz. ‘Tepeden bir aday indi’ değil. Bu bu türlü olmuyor, bunu daha evvel yaşadık. Bir evre kaydedildi ve ikinci kademeye geçtik. Altı partinin bir ortaya geldiği bu türlü bir şey daha evvel yaşanmadı. Yaşanmadığı için Türkiye için yeni bir deneyim. Fikir ayrılıkları vakit zaman oldu. Bu da çok olağan. Altı partiden bahsediyoruz. Lakin bunlar krize dönüşmeden çözüldü. Kaç sefer “masa çatladı, dağılacaklar” dediler. Masa sapasağlam ayakta.
‘TEK ADAM BAŞKANLARIN OLDUĞU ÜLKELERİN BAŞINA NE GELDİĞİ ORTADA’
Fikir ayrılıklarının kamuoyuna yansıması ve birinci tecrübe seçmenlerin Altılı Masa’ya tereddütle yaklaşmasına neden oluyor olabilir mi?
“Bir soru işareti ve bu süreç nasıl olacak” denilebilir. Biz bunun karşılığını, geçiş sürecini 30 Ocak’ta açıklayacağız. Cumhurbaşkanının yetkileri ne olacak, bakanlıklar ne olacak üzere sorular var. Bu türlü bir merakın olması çok olağan fakat bu çalışmaların iki günde yapılması imkânı yok. Kamuoyuna 20 yıldır “tek ses olmalı”yı kanıksattılar. Bunu eleştiren kendi vekillerini bile ihraç ettiler. Halbuki bu hakikat değil. Tek adam önderlerin olduğu ülkelerin başına ne geldiği ortada. Güçlü önder diye bize “şahsım politikalarını” sattılar. Biz diyoruz ki, “Burada güçlü sistem” lazım. Güçlü sistem olmazsa her güçlü adam başına nazaran toplumu dizayn edecek.
‘NOKTAYI KOYACAK OLAN ŞEY 30 OCAK’TAKİ LANSMAN’
Altılı Masa’nın toplantılarının akabinde başkanların iletileri yayınlanıyor. İçeride konuşulanlara dair ise haberler kamuoyuna yansıyor. Bunlardan biri de masadaki birtakım partilerin küme kurabilmek için gerekli olan 20 milletvekilini istediği tarafındaydı. Masada milletvekilliği “pazarlığı” yapıldı mı?
Liderler son açıklamasında bununla ilgili çalışma yapacaklarını söylediler. 30 Ocak’ta bunu da göreceğiz. Şu an ne desek afaki. Kulisler çok dolanıyor, o onun listesinden bu bunun listesinden diye. Noktayı koyacak olan şey 30 Ocak’taki lansman olacak. Hasebiyle ne desem senaryo olur.
‘RESMİ OLARAK SEÇİM TAKVİMİ BAŞLAR ADAY O VAKİT AÇIKLANIR’
30 Ocak’ta tam olarak ne göreceğiz?
İki doküman olacak. Biri geçiş devrine ait, büyük soru işaretlerini cevaplayacak olan doküman. Bir tanesi de ortak siyasetler olacak. Girişimcilikten dış siyasete, ne kadar konu varsa bununla ilgili Altılı Masa’nın hem seçim beyannamesi hem de iktidara gelirsek hükümet programı olacak. Burada sorun tespiti değil direkt nokta atışı olacak. “Direkt bu türlü yapacağız” diyerek teşhislerimizle cevap vereceğiz. Bunun yanı sıra ittifakın seçime nasıl bir formülle gireceği ve adayın kim olacağı 30 Ocak’ta belirli olmaz. Demokrat Parti olarak mantıklı olarak gördüğümüz, resmi olarak seçim takvimi başlar aday o vakit açıklanır.
Altılı Masa adayını belirleyecek. Bu aday masadan olursa öteki önderlerin hangi vazifeleri alacağı, bunun nasıl formüle edileceği de merakla bekleniyor. Öteki adayların cumhurbaşkanı yardımcısı olabileceği, imza yetkilerinin olabileceği üzere değerlendirmeleri işittik. Altılı Masa’nın başkanları ne yapacak?
Bunu bilmiyorum. Bu önderlerin kendi ortalarında konuştukları bir şey. Öbür mevzularda daima bir kurul var. Bu ise başkanların belirleyeceği mevzu olarak belirlendi. 30 Ocak’ta bunun yanıtını alacağız. GÜZEL Parti’nin mesken sahipliğindeki 26 Ocak’taki toplantıda bunu konuşurlar.
‘MELEZ BİR MODELLE YÖNETİLMESİ GEREKİYOR’
Bu hususta Demokrat Parti’nin bakış açısı ne pekala?
Biz cumhurbaşkanının kendi koltuğundan yahut otoritesinden ayrılamayacak birtakım yetkilerinin olduğunu düşünüyoruz. İki prensip ortaya koyalım. Altı başkan bir cumhurbaşkanı adayı seçmeli, bu aday geçiş periyodunda istekli bir formda bu yetkilerin bir kısmını, tahminen melez bir modelle yürütmesi gerekiyor. Biz keyfi idarenin olmaması gerektiğini düşünüyoruz. Örneğin memur artırımlarına yüzde 25 karar verildi, sonraki gün ne olduysa ‘yüzde 5 artırım daha yaptım’ dedi. Sayın cumhurbaşkanı hem dünyanın en uygun ekonomisti hem en yeterli sosyoloğu hem en âlâ siyaset bilimcisi olduğu için bütün kararları o veriyor. Bizim karşısında durduğumuz şey bu. Öbür önderler cumhurbaşkanı yardımcısı mı ya da öbür misyonlarda mi olurlar, bu onların karar vereceği hususlar.
‘DOĞUM SANCISI’
Melez model ile yeni bir şeyi kastediyorsunuz değil mi?
Bu geçiş devri. Bizim emelimiz Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e geçmek. Ona geçmek vakit alacak. Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e, seçilmemizin çabucak sonraki gün keşke geçsek ancak bir süreç olacak. Bu biraz doğum sancısı üzere, o sancı olmadan doğum yapamıyorsun. Problem o sancı sırasında yanılgı yapmamak. Onun için çok temkinli olmamız gerekiyor. Kıymetli olan bunlardan kurtulmamız. Çok önemli düşünceler yaşıyoruz.
Altılı Masa’da bakanlıkların talep edildiğine dair de savlar gündeme geldi. Bu konuşuldu mu?
Konuşulmadı. Güya Altılı Masa oturmuş bunları konuşmuş. Kasap et sıkıntısında koyun can sıkıntısında üzere oluyor. Bu türlü bir pazarlık yapma durumunda değiliz. Başkanlar, bu iktidar tekrar kazanırsa artık parti devleti değil saray devleti olacağımızın çok farkındalar.
‘BURADA BİR OYUN OLDUĞUNU GÖRDÜK’
AK Parti’nin başörtüsüne dair anayasa değişikliği teklifi de gündemde. Altılı Masa bu hususta nasıl bir yol izleyecek?
Liderler son toplantının akabinde açıkladıkları dokümanda buna takviye vermeyeceklerini söylediler. Burada bir oyun olduğunu gördük. Bunu futbol benzetmesiyle “gollük pas” olarak gören bir iktidar var karşımızda. Burada konu temel hak ve hürriyetler değil. O denli olsaydı, CHP’den gelen kanun teklifini kabul edebilirlerdi. İlla ki bu anayasaya girsin diyorlarsa o vakit teklif edebilirlerdi. Kanun teklifini kabul etmek daha kolay. Bir de bu hükümetin 27’nci periyodunda anayasa yapacak gücü mi kalmış Allah aşkına? AKP iktidarının artık yaratacağı rüzgâr kalmadığı için klasik stratejisi, propagandası bu.
‘BİZİM SEKÜLER/DİNDAR FAY SINIRLARINDA SİYASET YAPMAK ÜZERE HİÇBİR HEDEFİMİZ YOK’
Muhalefetin, AK Parti’nin anayasa değişikliği teklifine “hayır” denirse, bunun seçim sürecinde argüman olarak iktidar tarafından kullanılması çekincesi vardı. Önderlerin son çıkışıyla bu çekincenin ortadan kalktığını söyleyebilir miyiz?
Biz bu siyasi oyunun kesimi olmak istemedik. Bu muhalefetin ne kadar dik durduğunu da gösterdi. Bir de karşımızda mertçe bir savaş yok. Siyasi yasaklar, merhum Sinan Ateş, dokunulmazlıkların kaldırılması girişimi… Mertçe bir siyaset karşımızda yok. Dik bir duruş sergiledik. Muhalefet zati kanun teklifi verdi. Madem samimiyseniz kanun teklifini birinci başta neden kabul etmiyorsunuz? Öte yandan Demokrat Parti olarak bizim bu bahiste hiçbir telaşımız olmaz. Sayın Demirel’in devrinde birçok imam hatip açılmıştı ve “İmam hatipler yalnızca imam değil mühendis, hekim yetiştirsin” demişti. Bizim seküler/dindar fay çizgilerinde siyaset yapmak üzere hiçbir hedefimiz yok. Biz merkez sağız. Milletin etnisitesiyle, kimliğiyle, diniyle, başörtüsüyle, küçük eteğiyle işimiz yok.
‘BİRİNCİ CİNSTE AÇIK ORTA ALACAĞIZ’
HDP Eş Genel Lideri Pervin Buldan’ın “cumhurbaşkanı adayı çıkartacağız” açıklaması geniş yankı uyandırdı. Siz bu kelamı nasıl okudunuz?
Çok şaşırmadım. Tavır evrakını ilan etmelerinin akabinde bunun olabileceğine dair sinyaller vermişlerdi. Cumhurbaşkanlığı adaylığıyla ilgili müzakere yapacaklarını söylemişlerdi. Sonunda kendi adaylarını çıkarmaya karar verdiler. Bir siyasi parti ve bu hakları var. İsteyen bu türlü bir şey yapabilir. Biz Demokrat Parti olarak Altılı Masa içerisinde olmayı, Altılı Masa’nın adayını desteklemeyi tercih ettik. Birinci cinste seçimi açık orta, yüzde 55-60 oranında alacağımızı düşünüyorum.
‘İLK TIPTA BUNU YAPABİLİRİZ’
İlk cinste ve HDP’nin takviyesi olmadan cumhurbaşkanlığı seçimini adayınızın kazanacağını mı düşünüyorsunuz?
İlk cinste bunu yapabileceğimizi düşünüyoruz. Karadenizli seçmenden, Kürt seçmenden, AKP’li seçmenden, Türkiye’nin her katmanına hitap ettiğimizi düşünüyorum. Sorunlar çok ortada. Bunun mümkün olduğunu düşünüyorum. Diyelim olmadı, ikinci tıpta daha yüksek oranda oy alıp iktidara geliriz diye düşünüyorum.
‘ESAS SORUN YARGI PROBLEMİ’
Altılı Masa’daki farklı partilerin temsilcileri HDP’ye dair farklı yorumlar kayda geçirdi. Demokrat Parti bu açıdan ne düşünüyor?
HDP’nin terörle ortasına net bir aralık koyması demokrasimiz içinde yer alabilmesi için koşuldur. Bir vakitler alternatif bir sol olma savı vardı ve demokrasimiz kredi açmıştı.
HDP’ye dönük de bir yandan kapatma davası var.
Onu ayrıyeten tartışmak lazım. Türkiye’de yargının geldiği kademe üzerinden tartışılmalı. Türkiye’de alınan yahut alınmayan kararlar bize gösteriyor ki tüzel süreçlerden fazla siyasi süreçler işliyor. Yargı ayarı bozuk kantarda sizi tartıyor. Bu türlü bir siyasal iklimde hukuken objektif bir şey çıkmasını beklemiyoruz. Bunun siyasi bir hal olduğunu düşünüyoruz. İdeolojik olarak yakınsındır uzaksındır lakin burada temel sorun yargı sorunu.
‘TEK ADAM REJİMİNE SON VERECEKSEK, DEMOKRAT PARTİ OLMADAN BUNU YAPAMAZSINIZ’
Demokrat Parti seçim sürecinde alanda nasıl olacak?
Biz uzun vakittir alandayız. Biz çabucak çalışmalarımıza başladık. Demokrat Parti Anadolu’nun her yerini etkilemiş ve dokunmuş bir parti. Gittiğimiz yerlerde beşerler “Kırat” diyor ve bizi hatırlıyor. AKP tabanının güçlü olduğu yerlerde bile bizi sempatiyle karşılıyorlar. Bagajımız yok. Biz Türkiye’ye büyük hizmetler yapmış önderlerin partisiyiz. Altılı Masa’da da Demokrat Parti’nin özgün bir tartısı var. Oy konuları çok konuşuluyor lakin bu bakkal hesabı değil. Burada sinerji oluşmuş.
Matematikle bu süreç anlaşılamaz mı?
Burada mana üzerinden gitmemiz lazım. Burada siyasi kültürü değiştiriyor olmamız gerekiyor. Kültür işi de matematikle olacak şey değil. Şayet biz tekrar demokrasiyi ayağa kaldıracaksak, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistemi getireceksek ve tek adam rejimine son vereceksek, Demokrat Parti olmadan bunu yapamazsınız. O demokrasi tarihini bilen çok önemli kolektif hafıza var burada.