ANKARA – Demokrasi ve Atılım Partisi (DEVA), Ankara’da düzenlediği lansmanla ‘Madencilik ve Güç Hareket Planı’nı açıkladı. “Madende inanç, güçte atılım” sloganıyla açıklanan aksiyon planının açılış konuşmasını DEVA Partisi başkanı Ali Babacan yaptı.
Amasra’da yaşanan maden faciasında hayatını kaybeden 41 emekçinin isimlerini tek tek anarak konuşmasına başlayan Babacan, “Acı günlerin ortasındayız, acımız büyük. Kaybettiğimiz canları yalnızca sayıyla söz etmek gücümüze gidiyor. Her bir canımızın bambaşka bir ömür hikayesi vardı. Sevdikleri vardı. Her birisi hayalleri olan insanlardı. Hepsine Allah’tan rahmet diliyorum. Cenazelerden geliyoruz; kederliyiz, üzgünüz” dedi.
‘KADER’, ‘FITRAT’ KAVRAMLARININ İSTİSMAR EDİLMESİNE İTİRAZ EDİYORUZ’
“Maden çalışanları yaralanma, ölme tehlikesi ile çalışıyorlar. Maalesef, son 40 yılda, bini aşkın madencisini, vazifesi başındayken kaybeden bir ülkeyiz” tabirlerine yer veren Babacan şöyle konuştu:
“Ama bu ölümlerle yaşamaya alışamayız. Madencilik ile mevti eşitleyemeyiz.
Onun için bugün güçlü bir biçimde ‘İtirazımız var’ diyoruz. Yazgı üzere, fıtrat üzere kıymetli kavramların istismar edilmesine itiraz ediyoruz. Hükümetin bu işte hiçbir sorumluluğu yokmuş üzere ellerini sabunlayıp bu işten çıkmasına itiraz ediyoruz. Madenciler neden öldü? Vefatlar neden önlenemedi diye soruyoruz, itiraz ediyoruz. Geçmişten ders çıkarılmamasına itiraz ediyoruz. İş güvenliğini yok sayan çalışma sistemine itiraz ediyoruz. Cumhurbaşkanının 2022 yılında çıkıp, 1906 yılında Fransa’da olan bir maden faciasını örnek göstermesine itiraz ediyoruz. Dün yaptığı küme konuşmasında ‘biz yazgıya inananlarız’ diyor. ‘Bizi eleştirenler inanmayanlar’ demek istiyor. Şu acı günlerde bari ötekileştirmeyi bir kenara bırakın. Evvel bir denetlemeyi tamamlayın, sonra konuşun.”
‘MADENCİ VEFATLARI TÜRKİYE’NİN ÜZERİNDE KARA LEKE’
Madenci ölümlerinin Türkiye’nin üzerinde kara bir leke olduğuna vurgu yaparak, “Biz işçilerin can verdiği bu madencilik sistemine son vereceğiz” diyen Babacan, “İktidarımızın birinci altı ayında ‘Sorumlu madencilik ilkeleri’ni Türkiye’ye getireceğiz. Kontrol sistemini sağlamlaştıracağız. Hareket planımızı hayata geçirdikten sonra madenciliği yalnızca ekonomimize sunduğu katkı ile konuşacağız” dedi.
‘ENERJİ PİYASALARINI ÖZGÜRLEŞTİRECEĞİZ’
Babacan, aksiyon planı kapsamında güç konusunda da çalışmaları olduğuna dikkat çekti, “Enerji piyasalarını özgürleştireceğiz. Rekabetin önünü açacağız. Beştepe’ye yakınsanız işler yürüyor. Bu düzensizliğe son vereceğiz. Hiçbir vatandaşımız faturalar nedeniyle geçim külfeti çekmeyecek. Milletçe acıyı paylaşma gününde; ülkeyi ‘inanan’ ‘inanmayan’ diye ayırmaya kalkamazsınız. Buna haddiniz yok” diye konuştu.
‘SORUMLU MADENCİLİK İLKELERİ’Nİ AÇIKLAYACAĞIZ’
DEVA Partisi Tarım, Güç, Ulaştırma Siyasetleri Lideri Candan Karlıtekin’in açıkladığı Madencilik ve Güç Hareket Planı’ndan öne çıkan unsurlar ise şöyle:
-Biz öncelikle iş sıhhati ve güvenliği ile etraf hassaslığını ön planda tutarak ‘Sorumlu Madencilik İlkeleri’ni belirleyeceğiz.
-1980’lerden bu yana 23 değişiklik yapılmış, bizim ‘yamalı bohça’ olarak tabir ettiğimiz bir maden kanunumuz var. Biz 3213 Sayılı Maden Kanunu’nu yeni gereksinimlere karşılık verebilecek biçimde yeni baştan yazacağız.
-Maden işletmelerindeki Yetkilendirilmiş Hukukî Kişiliklerin (YTK) Daimi Nezaretçilerin ve İş Güvenliği Uzmanlarının mesleksel bağımsızlığını ve iş teminatını yasal teminat altına alacağız.
-Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü takımını güçlendireceğiz.
-Sektördeki üretim baskısı meselesini ortadan kaldırmaya yönelik çalışmalar yapacağız.
-İşletme Güvenliği Sigortasını kapalı yahut yüksek riskli işletmelerde zarurî hale getireceğiz. Mevcut Ferdi Kaza Sigortası uygulamasının 3. göz olarak ayrıyeten aktif bir kontrol ögesi olmasını sağlayacağız.
-Madenciliğe kapalı alanları belirleyeceğiz.
-Madencilik faaliyetleriyle bozulan toprakların rehabilitasyonunu teminat altına alacağız.
-Türkiye’nin sahip olduğu maden ve metal envanterinin tespitine sürat vereceğiz, kesimin ulusal gelirdeki hissesini artıracağız.
-Maden arama faaliyetlerini ve ithal ikamesi yapacak üretim tesislerini teşvik edeceğiz.
-Orta- küçük ölçekli rezervlerin işletilmesinde etraf ve İSG dışındaki yükümlülüklerini hafifleyeceğiz.
-Madencilik müsaade süreçlerini öngörülebilir yapacağız ve tüm süreçleri şeffaflaştıcağız.
-Yatırımcı için elzem olan ruhsat garantisini sağlayacağız.
-Maden Orman Müsaade Bedellerini milletlerarası normlara uygun hale getireceğiz.
-Tarımla madenciliğin eş vakitli yapılabileceği projeleri destekleyeceğiz.
-Madenciliğe dayalı endüstrimize stratejik dallar ortasında hak ettiği yere getireceğiz.
-Kamu öncülüğünde Metal Borsası kurarak yerli üretim sanayi metallerinin, pahalı metallerin ve ender metallerin dünya pazarlarına değerlendirmesini sağlayacağız.
-Metal rafinelerine dayalı endüstriyi geliştireceğiz.
-MTA’nın yurtdışında madencilik faaliyetleri yapabilmesinin önünü açacağız.
‘ELEKTİRİK VE DOĞAL GAZ FATURALARINDA MALİYET KALEMLERİNİ GÖSTERECEĞİZ’
Karlıtekin, güç alanındaki hareket planını ise şu biçimde açıkladı:
-Elektirik ve doğal gaz faturalarını tüm maliyet kalemlerini gösterecek biçimde yapılandıracağız.
-Genel olarak devlet idaresinde karar süreçlerini kural- bazlı ve şeffaf hale getireceğiz. Bu çerçevede öngörülebilir, rekabetçi, sürdürülebilir ve şeffaf güç piyasaları oluşturma maksadını de gerçeğe dönüştüreceğiz.
-Yatırımcıları caydıran, usulsüzlüğe ve yolsuzluğa yer açan uygulamalarla ‘Hukuki Güvenlik ve Bellilik İlkesi’ni merkeze alarak uğraş edeceğiz.
-Elektirik tarife yapısını yalın ve anlaşılır hale getireceğiz, dar gelirli kesitlerin etkilenmemesini sağlayacak adımlar atacağız.
-Mevcut yasal çerçevenin ruhuna uygun olarak tanımlanmış misyonları dışındaki ETKB faaliyetlerine topyekün bir kurumsal yapılandırmayla son vereceğiz.
– Kaynak çeşitliliğine değer vereceğiz.
-Elektirik piyasasını ve fiyat oluşum düzeneklerini maliyet tabanlı ve hür hale getireceğiz.
-Enerji maliyetlerini düşürerek tarım ve sanayi kesimlerine ivme kazandıracağız.
-Yatırım projeleri için kamulaştırma süreçlerini süratli ve hukuka uygun yürüyeceğiz. Kamulaştırma gereken projeleri geliştirme hakkını girişimcilere açık artırma ile vereceğiz.
-Türkiye Petrolleri Anonim Paydaşlığı üzere piyasada rekabet eden kurumların bir kısım paylarını öncelikle halka açıp şeffaflıklarını artıracak, pay kıymetini yükselterek uygun olanları özelleştireceğiz.
-Sınır ötesi elektrik ve doğal gaz ticaretini geliştireceğiz.
-Elektrikte kayıp kaçak oranlarının düşürülmesini sağlayacak yeni düzenlemeler yapacağız, tertipli ödeme yapan son tüketici üzerindeki haksız yükü kaldıracağız.
-Elektirik kesintileri sayılarını AB standartlarına getirceğiz.
-2030’a kadar toptan elektirik üretiminde GES+RES+JES hissesini yüzde 30’a yükselteceğiz.
-Yenilenebilir güç potansiyelimizi faal halde hayata geçirmek için YEKDEM modelini güncelleyeceğiz.
-PariS İklim Muahedesi kapsamında 2050 yolu net sıfır karbon emisyonu gayesi koyacağız.
– Güç verimliliği odaklı imar düzenlemelerini hayata geçireceğiz.
-Kalıcı yaz saati uygulamasını sonlandıracağız.
-ilkokuldan itibaren güç tasarrufu, su kaynaklarının kıymeti ve yenilenebilir gücün kıymetine binaen kaynak kullanımı ve güç verimliliği derslerini müfredata ekleyeceğiz.
-Üniversitelerde Güç Mühendisliği kısımlarının açılmasını sağlayarak güç uzmanları yetiştireceğiz. (DUVAR)