ANKARA – CHP Mersin Milletvekili Ali Becerikli Başarır, “Türkiye’de Mali Kabahatlerin ve Misal Hataların Durumu” başlıklı rapor hazırladı. Raporu, “Türkiye Cumhuriyeti’nde giderek artan hata oranlarını, giderek barizleşen ve görünür hale gelen iktisat kaynaklı kabahatleri göstermek açısından kıymetli bir kaynak olarak paha görülecektir” kelamlarıyla açıklayan Başarır’ın raporunda cürüm gelirlerinin aklanmasına yönelik tespitleri ve incelemeleri yapan Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı MASAK’ın dataları yer aldı.
Mali Kabahatler Araştırma Kurulu’nun (MASAK) datalarından yararlanılan raporlarda 2021 yılında 378 kişi rüşvet kabahatinden, 73 kişi zimmet hatasından ve 7 kişinin ise misyonu berbata kullanma hatasından ötürü belgelerin incelendiği bilgisi yer aldı. 2020 yılı datalarında ise misyonu berbata kullanma hatasının yüklü olarak görüldüğü söz edilirken, zimmet cürmünün MASAK inceleme alanına girmediği belirtildi. Rüşvet kabahatine dikkat çekilen raporda, rüşvet hatalarında fazla düzeyde artış yaşandığı belirtildi.
RÜŞVET SORUŞTURMALARINDA ARTIŞ
Adalet Bakanlığı’nın 2020 ve 2021 istatistikleri karşılaştırıldığında raporda rüşvet soruşturmalarına ait sayısal datalar de raporda yer aldı. Rapora nazaran, 2020 yılında toplam 4 bin 877 şahsa rüşvet soruşturması açılırken, bu sayı 2021 yılında 6 bin 237’ye yükseldi. Bakanlığın bilgilerine nazaran zimmet soruşturmaları da 4 bin 459’dan 4 bin 806’ya, misyonu berbata kullanma belgeleri da 88 bin 276’dan 99 bin 357’ye çıktı.
‘KAMU YÖNETİMİNİN GÜVENİLİRLİĞİNE VE İŞLEYİŞİNE KARŞI CÜRÜMLERİN GİDEREK ARTTIĞI ORTAYA ÇIKMAKTADIR’
Raporda, “görevi berbata kullanma” kabahatine ait sayısal bilgiler de yer aldı. Adalet Bakanlığı’nın istatistiklerine yer verilen raporda, 2020 yılında toplam 88 bin 276 soruşturma sayısı açılırken bu sayı 2021 yılında 99 bin 357’ye yükseldi.
Bu durum raporda, “Adalet Bakanlığı’nın istatistikleri değerlendirmeye alındığında bile Kamu Yönetiminin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Cürümlerin giderek arttığı ortaya çıkmaktadır. Bu durum kamu yönetiminin güvenilirliğini ve işleyişini epey fazla düzeyde zedelemektedir.” sözleriyle yer aldı. Raporda yolsuzluk cürümlerinden en çok kamu kurumu dolandırıcılığı, ihaleye fesat karıştırma ve zimmet hatalarının işlendiği bilgisi yer aldı. Kaçakçılık ve Organize Hatalarla Gayret Başkanlığı (KOM) raporuna yansıyan datalara de yer verilen raporda, 295 kamu görevlisinin kuşkulu sıfatıyla yakalandığı ve 79 kamu görevlisinin tutuklu olduğu belirtildi.
2021 YILINDA 11 BİN 707 TEFECİLİK SORUŞTURMASI AÇILDI
Son devirde artan tefecilik kabahatlerine ait dataların Adalet Bakanlığı istatistikleri ile yer aldığı rapora nazaran 2020 yılında 10 bin 615 soruşturma açıldığı, bu soruşturmalardan 4 bin 536’sında soruşturmaya yer olmadığı kararının verildiği belirtildi. Açılan soruşturmalardan 3 bin 751’i ise kamu davasına dönüştürüldü. Raporda 2021 yılında ise tefecilik kabahatinden ötürü 11 bin 707 soruşturma açıldığı, bu soruşturmalardan 5 bin 465’i hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilirken, 4 bin 244 soruşturma kamu davasına dönüştürüldü tabir edildi. “Emniyetin 2021 KOM Raporuna nazaran mali kabahatlerle çaba kapsamında tefecilik cürmü bakımından kuşkulu sayısı 2 bin 935 kişi olarak gözükmektedir” sözlerinin yer aldığı raporun tefecilik ile ilgili kısmında “Ancak tefecilik ile ilgili açılan soruşturma ve kamu davasına bakıldığı takdirde bu sayıların epeyce fazla olduğu ortaya çıkmaktadır” denildi.
‘UYUŞTURUCU KULLANIMINA AÇILAN KAMU DAVASI SAYISI BİR YILDA YÜZDE 50 ARTTI’
Raporun “Kamunun Sıhhatine Ait Suçlar” kısımda ise MASAK’ın raporlarına yansıyan datalara nazaran uyuşturucu unsur ticareti hakkında 2021 yılında 54 belge sonuçlandırıldığı ve bu 54 evrak kapsamında bin 331 kişinin incelendiği söz edilirken, 2020 yılında 13 evrak sonuçlandırıldığı ve bu kapsamda 168 kişinin incelendiği belirtildi. Raporda “Bu çerçevede belge sayısının 5 kat arttığını ve incelenen kişi sayısının ise neredeyse 10 kat arttığını söz edebiliriz” kelamları yer aldı. Raporda uyuşturucu husus ticaretine ait ise 2020 yılında incelenen kişi sayısı ile 2021 yılında incelenen kişi sayısı ortasında büyük bir farkın olduğu tabir edildi. Uyuşturucu kullanımına açılan kamu davası sayısının ise 1 yıl içerisinde yüzde 50 arttığı belirtildi.
‘2020 YILINDA 2 BİN 573 KOKAİN OLAYI GERÇEKLEŞTİ’
Raporda, Türkiye’de ele geçirilen kokain ölçülerine yer veren Başarır, 2020 yılında 2 bin 573 adet kokain olayı gerçekleştiğine dikkat çekti. 2 bin 573 adet kokain olayından toplamda bin 961 kilo kokain ele geçirildiği, 2018 yılında bin 509 kg, 2019 yılında ise bin 638 kg kokain yakalandığı belirtildi. Bir öbür uyuşturucu unsur metamfetamine bakıldığında ise 2018 yılında 566 kilo, 2019 yılında bin 42 kilo, 2020 yılında ise 4 bin 162 kilo yakalama gerçekleştirildiği tabir edildi.
‘TÜRKİYE’NİN DURUMU HATALAR BAKIMINDAN İÇ AÇICI DEĞİL’
Başarır tarafından hazırlanan raporun sonuç kısmında ise “Türkiye Cumhuriyeti’nin içerisinde bulunduğu durum maalesef ki cürümler bakımından pek iç açıcı değildir” tabirlerine yer verilirken, “Bunun en büyük sebebi rüşvet, zimmet üzere kamu yönetiminin güvenilirliğine ait kabahatlerin tüm raporlarda olumsuz bir halde yer almasıdır. Yalnızca kamu yönetiminin güvenilirliğine ait cürümlerde değil, tıpkı vakitte iktisat, sanayi ve ticarete ait kabahatlerde da resmi sayılara nazaran hayli yüksek oranda bir artış vardır. Bu cürümleri yalnızca hata olarak kıymetlendirmek birtakım şeylerin de gözden kaçırılmasına sebep olacaktır. Bu sebeple bu hataların birebir vakitte her vatandaşımızın cebinden çıkan fazladan bir para olarak da pahalandırmak gerekmektedir” kıymetlendirilmesi yapıldı. (DUVAR)