Yunus Ülger
Rusya’nın Ukrayna’ya düzenlediği askeri operasyonla başlayan güç krizi Almanya’nın en büyük doğal gaz Escort Küçükyalı ithalatçısı Uniper şirketinin kamulaştırılmasına yol açtı Rusya’nın doğal gaz sevkini evvel azaltması akabinde tümüyle kesmesi sebebiyle iflasın eşiğine gelen Uniper federal hükümet tarafından kamulaştırıldı Kamulaştırmanın birinci evrede 30 milyar euroyu Kartal escort bulaşacağı iddia ediliyor
Rusya’dan doğal gaz alamadığı için öbür yerlerden çok değerliye doğal gaz satın alan Uniper şimdiye kadar 8 5 milyar euro ziyan ettiğini günde 100 milyon euro dolayında Suadiye escort bayan zararın devam ettiğini açıklamıştı
DOĞAL MUHTAÇLIĞININ YÜZDE 40’INI KARŞILIYOR
Merkezi Düsseldorf’ta bulunan Uniper Almanya’nın doğal gaz gereksiniminin yüzde 40’ını karşılıyor 100’ün üzerinde belediye ile çok sayıda büyük sanayi işletmesi doğal gazı Uniper’den satın alıyor Şirketin yüzde 78’i Finlandiya şirketi Fortum’a aitti Fortum’un da yüzde 51’i Finlandiya devletine ilişkin Federal İktisat Bakanı Robert Habeck Fortum’un yüzde 78 payının yaklaşık 480 milyon euro karşılığında satın alındığını bildirdi Kamulaştırmanın kaçınılmaz olduğunu bildiren Habeck karşıtı durumunda Uniper’in iflas edeceğini bunun da Almanya’da büyük bir güç krizine yol açacağını hatırlattı
Federal hükümet daha evvel 13 milyar euro kredi ile Uniper’e dayanak vermişti ne var ki bu fiyat şirketi kurtarmaya yetmedi Habeck gerektiğinde Alman iktisadı için kıymetli şirketlerin güç durumda kalmaları halinde kurtarılacağını da söyledi Federal hükümet 2008 finansal krizinde Commerzbank’ı Korono salgınında da havayolu şirketi Luftanhansa ile seyahat şirketi Tui’yi batmaktan kurtarmıştı
‘DOĞRU LAKİN GECİKMİŞ BİR ADIM’
Uniper’in kamulaştırılması Alman medyasında gerçek lakin gecikmiş bir adım olarak nitelendi Federal hükümetin Uniper’in iflasını kredi dayanağıyla önlemeye çalıştığı hatırlatılarak bunun yetmeyeceği baştan bilindiği halde hükümetin kamulaştırmayı geciktirdiği yorumları yapıldı
Deutschlandfunk radyosunda yapılan yorumda kamulaştırmanın gerçek olduğu belirtilerek artık hükümetin Uniper ve öbür güç durumda olan güç şirketlerine dayanak olarak planladığı kilovat başına 2 4 cent ek vergiyi geri çekmesi gerektiği vurgulandı Devlet şirketinin katma paha vergisinin yanı sıra ek vergi almasının anayasa ve başka maddelere muhalif olduğu savunuldu Deutschlandfunk Uniper’in yıllarca Rusya’dan ucuz doğal gaz alıp düzgün para kazandığını hatırlatarak artık devletin bu şirketi kurtarmasının başlarda Bu hak mı sorusuna yol açtığını yazdı
Berlin’de yayımlanan sol eğilimli Taz gazetesi de Uniper’in kamulaştırılmasını yanlışsız lakin gecikmiş bir adım olarak niteledi Bununla birlikte ekim başında yürürlüğe girecek kilovat başına 2 4 cent ek verginin geri çekilmesini istedi Verginin Uniper resmi olarak devlete geçinceye kadar alınacağını kestirim eden Taz da bunun anayasaya muhalif olduğunu savundu
Sosyal Demokrat eğilimli Die Zeit gazetesi Uniper’in kamulaştırılmasının kaçınılmaz bir adım olduğunu belirtti bunu öteki şirketlerin izleyeceğini ileri sürdü Güç krizinin maliyetinin ne olacağı ve savaşın ne vakit biteceğinin belirli olmadığını bu yüzden de ülkede öteki kıymetli şirketlerin devletin dayanağına muhtaçlık duyacaklarını yazdı Kiel’de bulunan Dünya İktisat Enstitüsü’nün hesaplamasına nazaran Almanya’nın bu yıl güç ithalat masrafı 126 milyar euroyu bulacak Enstitü bunun gelecek yıl 136 milyar euroya yükseleceğini kestirim ediyor