İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde tutulan PKK Başkanı Abdullah Öcalan ile birebir cezaevinde tutulan Ömer Hayri Konar, Veysi Aktaş ve Hamili Yıldırım’dan 21 ayı aşkın bir müddettir haber alınamıyor. Asrın Hukuk Ofisi avukatları, müvekkillerine dair Avrupa Kurulu Azabın Önlenmesi Komitesi’ne (CPT) yeni bir müracaatta bulundu. Müracaatta, CPT’den 20-29 Eylül tarihleri ortasında İmralı’ya yaptığı ziyarete dair raporun açıklanması talep edildi.
‘INCOMMUNİCADO’ AĞIRLAŞTI
Mezopotamya Haber Ajansı’nda yer alan habere nazaran, müracaatta, aile ve avukat görüşleri ile telefon, mektup ve bağlantı haklarının engellendiğine dikkat çekildi. Müracaatta, ayrıyeten savunma ve adil yargılama hakkının da engellendiğini vurgulandı. Müracaatta, kelam konusu hakların Avrupa İnsan Hakları Mukavelesi (AİHS) ile müdafaa altına alındığına işaret edildi. “Incommunicado (haber alamama)” halinin daha da ağırlaştığına vurgu yapılan müracaatta, son 3 ayda Bursa Cumhuriyet Başsavcılığına ve İmralı F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi Müdürlüğüne tertipli bir halde müracaatlar yapıldığı, her iki makama yapılan 32 kere avukat ve 14 aile görüşmesinin tamamının yanıtsız bırakıldığı aktarıldı.
Başvuruda, “Avrupa kurumları başta olmak üzere 22 farklı ülke 350 avukatın 14 Eylül’de, Ortadoğu’dan 756 avukatın ise 19 Eylül’de Adalet Bakanlığına müracaatta bulunarak başvurucularla ayrıyeten avukat savunma yapma davaları de cevapsız bırakılmıştır. Müracaatçılara daha evvel gönderilen mektupların akıbeti bilinmediği üzere, bu rapor devrinde gönderilen 27 Eylül 2022 tarihli yeni mektubun da ulaşıp ulaşmadığı bilinmemektedir” diye kaydedildi.
KURALLAR İHLAL EDİLİYOR
Mayıs, Eylül ve Ocak’ta verilen disiplin cezalarının anımsatıldığı müracaatta, yasakların münasebetinin bildirim edilmediği, itiraz müddeti dolduktan sonra avukatlara karşılık verildiği aktarıldı. Müracaatta, “Bu prosedürle müracaatçı avukatları şuurlu halde disiplin soruşturma, yargılama ve karar evrelerinin dışında tutulmakta; böylelikle disiplin cezası ile suçlanan mahpusun, ‘adaletin faydasının gerektirdiği durumlarda kendisini bir yasal yardımcı aracılığıyla savunabilmelidir’ kararını getiren Avrupa Cezaevleri Kurallarının 59. kuralı, fiilen fonksiyonsuz kılınmaktadır” denildi.
‘TAVSİYELERE UYULMUYOR’
Disiplin cezalarına karşı yapılan itirazların mahkemelerce süratlice gerekçesiz bir formda reddedildiği belirtilen müracaatta, Komite’nin 2020 raporuna dikkat çekildi. Müracaatta, kelam konusu raporda aile görüşünü engelleyen disiplin cezalarının “hukuk dışı olduğunun” tespit edildiği hatırlatıldı.
Başvuruda, “İnfaz hâkimliğinin yahut ağır ceza mahkemesinin mekanikleşmiş, otomatiğe bağlanmış matbu kararlarını değiştirememektedir. Gerektiğinde tarz kurallarının da hiçe sayıldığı evvelce belirlenmiş hukuka alışılmamış, politik kararlar olduğunu göstermektedir. Müracaatçılar hakkında görüştürme ve görüşme sırasında tutanak tutma üzere yasal koşullar oluşmadan, daha doğrusu yaptırılmayan, gerçekleşmeyen, olmayan vekil-müvekkil görüşmesine yasak getirme kelam mevzusudur. Böylesi hem maddi hem yasal temelden mahrum kelam konusu altı ayda bir yinelenen avukat yasağı kararları, yasa metnine ve maksadına da ters keyfi, hukuk dışı bir uygulamadır. Hatırlatmak gerekir ki Komiteniz 2013 raporunda, 27 Temmuz 2011 tarihinden itibaren süregelen avukat görüşmelerinin yaptırılmamasının hem iç mevzuata hem de memleketler arası hukuka ters politik karara dayalı olduğunu açıkça tespit etmişti. Bu durumun kabul edilemez olduğu, avukat görüşmelerinin uygulamada tesirli hale getirilmesi tavsiye edilmişti. Lakin o tarihten beri yetkililerin ve mahkemelerin halinde değişen bir şey olmadı” tabirlerine yer verildi.
‘ZORUNLULUK ARZ ETMEKTEDİR’
Başvuruda, CPT’nin son İmralı ziyaretine işaret edilerek, CPT’nin bu ziyarete dair rastgele bir açıklama ve rapor yayınlamadığını, ayrıyeten yapılan temaslara karşın görüş bildirmediği aktarıldı. Müracaatta, şunlar belirtildi: “Komitenizin son ziyaretine ait raporunu bir an evvel kamuoyunun bilgisine sunması bu nedenle hem gereklilik hem de incommunicado hali göz önüne alındığında mecburilik arz etmektedir. Komitenizin raporlarında da tespit edildiği üzere ‘Incommunicado’ alıkoyma hali, dışarıdaki dünya ile hiçbir bağlantısının olmadığı ve bu nedenle ailesi, arkadaşları ve avukatları da dahil olmak üzere rastgele birisi ile bağlantı kuramadığı manasına gelmektedir. Komitenizin ‘incommunicado’ halini ortadan kaldıracak zorlayıcı önlem niteliğindeki Avrupa İşkenceyi Tedbire Sözleşmesi’nin (AİÖS) 10/2. Unsurunda düzenlenen prosedürleri işletme yoluna başvurmaması anlaşılamaz bir durumdur. Prosedürlerin işletilmemesi, komiteniz tavrına yönelik önemli kuşkulara yol açmaktadır. Son ziyaretinizin de Türkiye devlet, hükümet, kamu otoriteleri ve mahkemelerce ciddiye alınmadığı, rastgele bir etkiye-değişikliğe yol açmadığı, bir formaliteden öteye gitmediği sonuç ve kanaatine yol açmaktadır.
Son ziyaretinize, öncesinde disiplin cezası sonrasında avukat yasağı kararıyla cevap veren devlet, hükümet yetkilileri ve mahkemeleriyle bir bütün olarak adeta komitenizin gözünün içine baka baka, ‘Sizin rutin ziyaret, rapor, tespit ve tavsiyelerinizin bizim için hiç bir kıymeti yoktur, biz bildiğimizi okumaya devam edeceğiz’ ile bildirisini vermektedir. Böylesi gayri türel, gayri insani ciddiyetsiz ve keyfi yaklaşıma artık tesirli bir cevap vermenizin vakti gelmiş, geçmektedir.”
TALEPLER
Başvurunun devamında ise, şu talepler sıralandı:
“* Komite’nizin ‘acil’ bir biçimde son ziyaretiyle ilgili raporunu ve tespitlerini kamuoyuna açıklaması,
* Avukat ziyaretlerinin derhal gerçekleştirilmesi ve devamlılığının sağlanması ile hukuka karşıt mahkeme kararları ile engellenmesine son verilmesinin sağlanması,
* Aile ve vasi ziyaretlerinin gerçekleştirilmesi ve devamlılığının sağlanması ile hukuka aykını disiplin cezaları ile engellenmesine son verilmesinin sağlanması,
* Ziyaret haklarının tesis edilmesine paralel bir formda müracaatçıların aile ve yakınlarıyla rutin telefon haklarını kullanmalarının sağlanması,
* Dışarıyla ve avukatlarıyla mektup, telgraf ve faks yoluyla irtibatının önündeki tüm pürüzlere son verilmesinin sağlanması,
* Gazete, mecmua ve kitaplar ile ilgili fiili yahut hukuka alışılmamış uygulamaların son bulmasının sağlanması,
* Azap, insanlık dışı ve berbat muamele şartları ile incommunicado halini ortadan kaldıracak zorlayıcı önlemin alınması ve Mukavele 10/2. Hususunda düzenlenen prosedürlerin işletilmesi acilen talep olunur.” (HABER MERKEZİ)
