Dört ilaçtan biri yok: Eczacılar gizli iflasta

Eczanelerin ekonomik dar boğazda olduğunu yarıya yakınının saklı iflas pozisyonunda bulunduğunu belirten TEB Lideri Üney ilaç meselesinden sıhhat sistemindeki aksaklıklara kadar birçok başlıktaki sorularımızı şu biçimde yanıtladı

İlaç tedarik ezasına tahlil için şubattaki fiyat güncellemesi erkene çekildi Döviz kuruna yüzde 36 artırım yapılarak 7 86 TL den 10 75 TL ye çıkarıldı Bu sıkıntıya tahlil oldu mu

Bağlı bulunduğumuz ilaç fiyat kararnamesine nazaran her yıl şubat ayında ilaç fiyatlarının bağlı olduğu kurda güncelleme yapılır Bu yıl da şubat ayında bir kur güncellemesi yapıldı Fakat son yıllarda Euro kurunda yaşanan önemli artışlar birden fazla düzenleme muhtaçlığını açığa çıkarttı O denli ki bu yıl şubat ayında yapılan düzenlemeye ek olarak temmuz ayında ek bir güncelleme gerçekleştirildi Ayrıyeten Şubat 2023 te yapılması planlanan kur güncellemesi de öne çekildi Kur güncellemesine bağlı olarak ilaçlara yüzde 36 77 oranında bir artırım geldi İlaçlarda yaşanan bu fiyat artışı ilaç endüstrinin gereksinim duyduğu bir husustu Onların da kendine ilişkin kasvetleri var Temel alınan Euro kuru ile alandaki gerçek Euro kuru ortasındaki makasın açılması onların üretim süreçlerini etkiliyor Etken husus temininden ilaçların ambalajlanmasında kullanılan gereçlere kadar farklı dertleri olduğunu tabir ediyorlardı Euro kurunda yapılan bu düzenleme ile ilaçların çabucak piyasaya çıkacağı istikametinde bir beklenti oluşmuştu Farklı basın yayın organlarından ilgili periyotta bizlere de pek çok kez bu soru yöneltildi Sizce ne vakit ilaçlar piyasaya çıkar halinde Bekleyip göreceğiz karşılığı verdik Evvelce artırımdan birkaç gün sonra ilaçlar piyasaya çıkabiliyordu ancak burada üst üste bir durum olduğu için ilaçların ne vakit piyasaya çıkacağını bilemiyoruz

EN BÜYÜK DÜŞÜNCEYİ HASTA VE ECZACI ÇEKİYOR

Özellikle çocuklarda kullanılan antibiyotiklerde ağrı kesici ateş düşürücü ilaçlarda birtakım göz ve kulak damlalarında kemoterapi ilaçlarında piyasada önemli bir erişim badiresi yaşanıyor Burada en büyük ezayı da hasta ve eczacı çekiyor Eczacılık yeminimizin gereği hastalara bu ilaçları vermek her şartta hiçbir ayrım gözetmeksizin hastaya ilacını temin etmek üzerinedir lakin maalesef eczacılarda ilaca ulaşamıyor Depolarda da yok Bu süreçte eczacılar ellerinden geldiğince hastalarının problemlerine tahlil olabilmek ilaçları bulabilmek ismine önemli eforlar sarf ediyor Tabiplerle bağlantıya geçiyorlar kendi eczacı kümeleri ortasında tahminen öbür bir meslektaşında bu ilacın kalmış olması ihtimali ile ellerinde telefon daima bir ilaç arayışı içerisindeler Tabiple irtibata geçerek bazen hasta için uygun olabilecek farklı bir tedavi alternatifi geliştirmeye çalışıyorlar Bizler 27 Kasım da Ankara da Büyük Eczacı Mitingimizi gerçekleştirdik 20 bini aşkın meslektaşımızla Orada ki ana temalarımızdan bir tanesi de yeniden bu İlaç yokluklarına dur de idi

‘İLAÇ SANAYİNE STENT TAKILDI

İlaçların bulunamaması ile ilgili kalbe giden dört ana damarda tıkanıklık olduğundan bahsedebiliriz Bu damarlar İlaç sanayi dağıtım kanalları ve depolar eczacılar ve son olarak da hastalar yani geri ödeme süreci Dediğimiz üzere bu damarlardan bir tanesi ilaç endüstriyle ilgiliydi Sanayi ile ilgili damara artık stent takıldı Ancak sonuçlarını çabucak görmedik İlaçlar çabucak piyasaya çıkmadı Sayın Sıhhat Bakanı ile yapılan toplantıda Yurt dışına ihracı durduruyoruz demişler Açıkçası anlamakta zorlanıyoruz madem yurt dışına ihracı durdurarak bu iş çözülüyordu keşke daha evvel çözülseydi de hastalar eczane eczane ilaç aramak zorunda kalmasaydı Bunun da bir tahlil olmadığını artık gördük zira hala üretime bağlı bir ilaç yokluğu var gündemlerimizde

HASTA ECZACI DİYALOGLARINDA ÇOK ÖNEMLİ KÜLFETLER YAŞIYORUZ

Tüm bunlar eczacılarla ilgili bir durum değil Eczacının elinde ilaç var da hastaya vermiyor biçiminde bir durum kelam konusu olamaz Bu türlü bir şey mümkün değil eczacılar ilaç temin edemiyorlar Artık o denli bir duruma geldik ki bilhassa nöbetlerde önemli zahmetler yaşıyoruz hatta şunu diyebilirim nöbetçi olduğumuz vakit yakındaki o gün nöbetçi olmayan meslektaşlarımız anahtarlarını verip Ne bulabilirsen al deme durumuna geldiler hastalara tahlil üretebilmek için Zira gecenin bir saatinde bir hastaya bu ilaç yok demek kadar sıkıntı bir durum yok Hasta ile siz karşı karşıya kalıyorsunuz Gelen kişi hastalığı ile kaygısı ile geliyor size Hele ki çocuğu hasta olan bir anneye bir babaya ilaç yok demek kadar sıkıntı bir durum yok Her ne kadar tüm meslektaşlarım ellerinden geldiğince tahlil üretmeye çalışsa da hasta eczacı diyaloglarında çok önemli kahırlar yaşıyoruz bazen

BAZEN REÇETENİN YARISINA BAZEN TAMAMINA YOK DİYORSUNUZ

Bu devir eczacıların en sık kullandığı söz sanırım yok Bunun bir ortalaması var mı Günde kaç ilaç için bu kelimeyi kullanıyor eczacılar

Bu hususta net bir sayı vermek aldatıcı olur Genel prestiji ile fiyat güncellemesi öncesinde yaptığımız araştırmalarda her 4 ilaçtan 1 inin olmadığını gördük Bu ilaçlar tıpkı reçeteye denk gelirse bazen reçetenin yarısına yok diyorsunuz bazen tamamına yok diyorsunuz Öte yandan mevsimsel grip süreci nedeni ile de belli ilaçlara çok daha muhtaçlık oluyor ve o ilaçlarda olmayan ilaç kümesinde Dolayısı ile hastalarımız ilaç yokluğunu çok daha ağır biçimde hissediyorlar

GENEL BİR SORUN VAR

Mevsimsel hastalıkların ilaçlarına arz talep istikrarı nedeniyle mi erişilemiyor yoksa diğer bir durum mu burada tesirli oluyor

Ben 30 yıllık eczacıyım Her periyot mevsimsel gribin olduğu vakitlerde kimi ilaçların daha az temin edilebildiği oluyordu Diyelim 100 tane ağrı kesici şurup istiyorum bana 10 tane gönderildiği oluyordu Ancak artık bu ilaç sayısı çok arttı Biri olmayınca tıpkı fonksiyondaki muadilini sunardık hastaya Lakin artık o kümelerin hiçbiri olmadığı için genel bir sorun var

İLACIN FİYATI ARTINCA ECZACININ YARARI AZALIYOR

İlaç kurundaki düzenlemenin eczacıyı mutsuz ettiğine dönük açıklamalar okuduk Gelen artırımdan eczacılar nasıl etkilendi

Şunu net formda söz edeyim İlaç fiyatlarında yaşanan artış ilaç sanayi ile ilgili bir husus Eczacılar açısından bilinmelidir ki ilacın fiyatı artınca eczacının yararı azalıyor Biz eczacıların ekonomik şartlarının güzelleştirilmesi ismine ilaç fiyat kararnamesinde eczacılarla ilgili düzenlemenin bir standarda bağlanmasını talep ediyoruz

ECZACILAR ÖNEMLİ BİR EKONOMİK ÇIKMAZ İÇERİSİNDE

Eczacılar olarak 27 Kasım da gerçekleştirdiğimiz Büyük Eczacı Mitingimizde sıkıntılarımızı tahlil tekliflerimizi taleplerimizi lisana getirdik Eczaneler önemli bir ekonomik çıkmaz içerisinde Kira masraflarını işçi masraflarını depolara olan borçlarını elektrik su masraflarını karşılayamaz duruma geldiler Eczaneler rastgele bir ofis üzere düşünülemez Kira artışı olduğunda geliriniz masrafları karşılayamadığı bir noktada Ben ikinci kattan dördüncü kata çıkıyorum ya da adresimi şuradan buraya değiştiriyorum üzere bir niyet de olmak mümkün değil Çok farklı mevzuat düzenlemelerine tabiyiz Bugün depolara borçlarını ödeyemeyen eczacılar kredi çekerek ayakta durmaya çalışıyorlar Kredinin vadesi geliyor ve bunu kapatmak için bir kredi daha çekiyor Bir sene evvel yaptığımız çalışmaya nazaran eczacıların yüzde 57 si 1 yüzde 37 si iki kredi kullanıyordu Artık bu oran en az yüzde 30 arttı Ülkenin her yerinde eczacıların kesintisiz ilaç hizmeti verebilmesi için iyileştirmelerin sağlanması gerekiyor Bu güzelleştirme ilaç fiyat kararnamesinde yapılmalı SGK protokolünde yapılmalı Öte yandan ilaç eczacılık kesimindeki niteliğin korunabilmesi için bugün en kıymetli gündemlerimizden biri olan denetimsizce açılan eczacılık fakültelerine bir dur denilmeli kamudaki meslektaşlarımızın önemli zahmetleri var Bu kahırlara tahlil üretilmeli Tüm bunlar mitingimizde lisana getirdiğimiz ana başlıklardı Birebir ilaç yoklukları ve ilaç fiyat farkları nedeni ile hastalarımızın meselelerini lisana getirdiğimiz üzere

ECZANELERİN YARIYA YAKINI KAPALI İFLASTA

Bu süreçte kapanan eczaneler de var mı

Dediğim üzere eczaneler sıradan işletmeler değil Çok farklı mevzuat düzenlemelerine tabiler Eczane kapatmakta birebir halde o kadar kolay bir durum değil Eczanelerin yarıya yakını bilinmeyen iflasta Bu ekonomik zahmetleri aşamayan pek çok meslektaşımız eczanesini devretmek zorunda kalıyor

DİYALOG KANALLARININ DAİMA AÇIK KALMASI İÇİN GAYRET SARFETTİK

Yakın periyotta sıkıntılarınız için Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ile görüştünüz mü

Yakın vakitte değil ancak haziran ayında bir görüşme gerçekleştirmiştik Ankara da hareket planımızla ilgili Bölge Eczacı Odaları Liderlerimizin iştiraki ile bir çalıştayımız vardı Sayın Bakan ın daveti ile katıldığımız o görüşmede tüm sorun ve taleplerimizi kendisine ilettik Yapabileceğimle ilgili olan kısmını yapmaya çalışıyorum ancak yalnızca benimle bitmiyor Farklı Bakanlık ve kurumlarla da bağlı her yerde taleplerinizi lisana getirin halinde bir yaklaşımı olmuştu Biz de her kanaldan taleplerimizi daima olarak lisana getirdik her vakit olduğu üzere bugün de diyalog kanallarının daima açık kalması için uğraş sarfettik

ECZACILAR BAKAN ALIM İLE GÖRÜŞTÜ

Büyük mitingin akabinde bu meslek kümesinin liderini birinci ağızdan dinleme ve görüşme adımı gelebilirdi değil mi

Evet Sayın Sıhhat Bakanımızdan randevu talebimiz var Sayın Çalışma Bakanımız Vedat Alım ile bir görüşme gerçekleştirdik

Görüşmenin içeriği neydi

Sayın Bakan kendi gündemlerinin çok ağır olduğunu minimum fiyat artırımı ve EYT ile ilgili ağır bir çalışma süreçlerinin olduğunu fakat bunu bitirir bitirmez sonraki günü randevu verdiğini söz etti Taleplerimizi tekrar dinledi Bunlarla ilgili de kendi çalışma grubuna acilen çalışılarak görüşmelerin hızlanması talimatını verdi Bu bahis ile alakalı olarak yarın da SGK Lideri ile bir görüşmemiz olacak

SGK ile eczacıların bağlantısı ne durumda

Sosyal Güvenlik Kurumu ile Birliğimiz ortasında bir ilaç alım protokolü mevcut Bu protokolümüzde de eczanelerin içindeki bulundukları ekonomik çıkmaza tahlil üretecek iyileştirmeleri yapılması gerekiyor Sayın Bakan ile de bu taraftaki gereksinimlerimizi görüştük

O ANNE İÇİN DÜNYADA HİÇ İLAÇ YOK DEMEKTİR

İlaç sıkıntısına geri dönecek olursak Bakan Koca son yaptığı açıklamasında Attığımız bu adımların öncesinde 950 ye yakın ilacın piyasada olmadığını yahut çok az olduğunu belirlemiştik Piyasada bulunan 7 bin kalem ilaç içinde az bulunan 950 ilacın şu an 154 e kadar düştüğünü söyleyebilirim dedi Piyasada şu kadar ilaç yok diyebiliyor muyuz

Duruma şöyle bakmak gerekir Kimi ilaçlarda tam yokluk kelam konusu olduğu üzere birtakım ilaçlarda ise kısıtlı erişim kelam konusu Örneğin bir ilaca gereksinimi olan 100 hasta var lakin o ilaçtan piyasada 10 tane var Bu durumda bu ilacın varlığından kelam edemeyiz Bu ilacın piyasada olduğu manasına gelmiyor Bir bölgemizdeki eczanede o ilaca ulaşılabiliyorken farklı bir bölgede hasta ulaşamıyor Bu da bir ilaç yokluğu Çocuğu bronşit olmuş bir anne kucağında bebeğiyle geldiği vakit ona İlaç yok dediğinizde bence o anne için dünyada hiç ilaç yok demektir Kaç ilacın olup olmadığının onun için bir değeri yok Zira onun yerine koyabileceği bir şey yok Mevzuyu bu halde ele almak gerçek olur Bulunmayan ilaçlarla ilgili sorun şimdi çözülmüş değil Sayın Bakan ın ilaçların üç haftaya kadar geleceğine dönük açıklaması var Umarım gelir zira gelmesi gerekiyor Bu sorun çözülmeli

ÜÇ DAKİKADA SÜRECE ALACAĞINIZ BİR REÇETE 20 DAKİKA VAKİT ALIYOR

Bu sayıları konuşuyor olmak da bize öbür bir şey anlatıyor değil mi Birtakım eczanelerin önünde de uzun kuyruklar oluşuyor Sıhhat sisteminin neresindeki sorun eczacılara yansıyor

Ben eczanelerdeki kuyrukları son bir iki yılda gördüm Bunun sebebi de ilaç yokluklarının artmış olması Hasta reçeteli ilaçla geliyor Olağanda hoş geldiniz deyip reçeteyi sisteme girersiniz ilaçlarını hazırlayarak hastaya verirsiniz Bugün reçete geliyor ilaçların yarısı var yarısı yok Üçü var biri yok Olmayınca da depodan başka eczacı meslektaşlarımızdan bu ilacı bulmaya çalışıyoruz Hastanın tabibine ulaşıp farklı bir ilaç tedavisi uygulanmasının mümkün olup olmadığını sorguluyoruz Bu türlü durumlarda hastayı tekrar doktoruna yönlendiriyoruz Hastalara tüm bu meseleleri anlatmaya çalışıyorsunuz Tüm bu nedenlerle üç dakikada sürece alacağınız bir reçete 15 20 dakika vakit alıyor Tüm bu süreçte sıhhat sisteminin hizmet sunum noktası olan eczaneler ve eczacılar hastalarla karşı karşıya kalıyor

TEK TARAFLI ÜRETİLEN TAHLİL ARAYIŞLARI SÜRECİ DAHA ÇIKMAZ BİR NOKTAYA SÜRÜKLÜYOR

Yani ilaç probleminde şuna mı geliyoruz İlaç sorunu bugünün bir gerçeği fakat bu sorunun yaşanmaması için atılması gereken adımların çok daha evvelden hayata geçmesi gerekiyordu Gelecek yıl yeni bir ilaç meselesinin yaşanmaması için kimin ne yapması gerekiyor

Mutlaka mevzunun bütünsel bir yaklaşımla ele alınması gerekiyor Üreticiden dağıtıcıya eczacıdan geri ödeme siyaseti düzenleyicilerine bir masada oturup bu süreci kıymetlendirmemiz ve buna nazaran bir yol haritası çizmemiz lazım Modül parça yapılan düzenlemeler yani tek taraflı üretilen tahlil arayışları süreci daha çıkmaz bir noktaya sürüklüyor kalıcı tahlillerin geliştirilmesini engelliyor Bütüncül bir yaklaşımla ilaç fiyat kararnamesinin yine yapılandırılması kelam konusu problemlerin ortaya çıkmadan engellenmesi sağlanmalı

SÜRECİ DEĞERLENDİRİP GEREĞİNİ YAPACAĞIZ

27 Kasım daki büyük mitingin akabinde taleplerinizin karşılanmadığını tabir ettiniz Eczanelerin kepenk kapatma ihtimalinden de geçmişte bahsetmiştiniz Bundan sonraki süreçte ne olacak

Bizim hazırlamış olduğumuz hareket planı eczane kapatmaya kadar gidebilecek süreci belirliyor Biz bu süreçlerde kararlarımızın hepsini tüm eczacı odası liderlerimizle birlikte aldık Tüm kararlarımızda halkımızın mağdur olmaması ismine da gereken hassasiyeti göstermeye çalıştık Bunda sonraki süreçte de birebir biçimde yol yürüyeceğiz Eczanelerimizdeki ekonomik çıkmaz Toplumsal Güvenlik Kurumu ile olan protokol revizyon sürecimiz kamudaki meslektaşlarımızın özlük hakları denetimsizce açılan eczacılık fakülteleri üzere acil tahlil bekleyen mevzular var Biz bu süreçleri takip edeceğiz fakat almış olduğumuz karar çok net Diyalog sürecine devam ediyoruz lakin tüm oda liderlerimizle süreci değerlendirip gereğini yapacağız