ANKARA- CHP önderi Kemal Kılıçdaroğlu, internet gazetecilerinin temsilcileriyle bir ortaya geldi, gündeme dair basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Altı önderin gösterdiği adayın seçimi kazanacağını, 5 Ocak’taki Altlı Masa toplantısında cumhurbaşkanı adayı ismi konuşmayacaklarını, UYGUN Parti önderi Meral Akşener ile problemlerinin olmadığını belirten CHP başkanı, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçimi kaybetmek istemeyeceğini bu nedenle seçime giremeyebileceğini söyledi.
‘BİZİM NİYETİMİZ SİSTEMİ DEĞİŞTİRMEK’
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a, “Eğer sen nitekim millet iradesine inanıyorsan ve güveniyorsan, kurşun askerlerini geri çek. Yani etkilediğin yargıcından bürokratına kadar hepsini bir sefer geri çek” sözleriyle seslenen CHP başkanı Kılıçdaroğlu’nun sorulara karşılıkları şu halde sıralandı:
Cumhurbaşkanı Altılı Masa’da belirlenirken altı önderin mutlak onayı ile mi yoksa çoğunluğa nazaran mi belirlenecek? 4’e 2 ya da 5’e 1 üzere bir durum olur mu?
Aslında sorun cumhurbaşkanlığı sorunu değil. Sorun sistem sorunu. Ama medya ne hikmetse daima cumhurbaşkanı kim olacak… Yav kim olursa olsun. Bizim niyetimiz sistemi değiştirmek. Zira var olan sistem Türkiye’yi getirdi felaketin eşiğine soktu. Daima birlikte görüyoruz ve yaşıyoruz. Şahidiyiz. Bu jenerasyon Türkiye’de var olan sistemin yediden yetmişe Türkiye’yi nereye getirdiğini daima bir arada görüyoruz. Emelimiz ne bizi bir ortaya getiren temel etmen ne? Biz bu sistemi değiştireceğiz. Demokrasi olsun istiyoruz.
‘OYLAMA NASIL OLACAK BUNU HİÇ KONUŞMADIK’
Dolayısıyla cumhurbaşkanı adayının kim olacağı konusunda evvel kendi ortamızda demokratik standartları oluşturmak, altına imza atmak, bunu kamuoyu ile paylaşmak, ülkeyi hangi formda yöneteceğiz onun kararını vermek, hükümet programı çerçevesinde iktisattan yargıya kadar neleri yapacağımız konusunda görüş birliği sağlamak… Ondan sonra da bunları gerçekleştireceğimiz bir cumhurbaşkanı adayını belirlemek. Bu çerçevede kamuoyundan daima cumhurbaşkanlığı ile ilgili soru geldiği için şöyle yaptık, bizim cumhurbaşkanı adayımızın nitelikleri şudur dedik ve kamuoyu ile paylaştık. Altılı Masa’da cumhurbaşkanı adayı nasıl belirlenecek? Oylama nasıl olacak bunları hiç konuşmadık. Zira gündemimizde yok ancak sizlerin gündeminde olduğu için daima soru sorduğunuz için biz sizi karşılık vermek zorunda kalıyoruz. Altılı Masa’nın gündeminde bunlar yok. Örneğin 5 Ocak 2023’te oturacağız, hükümet programı üzerinde çalışacağız. Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçişin yol haritası üzerinde konuşacağız. Bugüne kadar aldığımız kararlar oy birliği ile alınmış kararlar. Şayet bir bahis bir arkadaşımız ‘bunu biraz daha gözden geçirelim, kendi kurmaylarımla tekrar değerlendirelim’ diyorsa ‘Hay hay’ diyoruz. Bir sonraki toplantı geldiğinde tekrar daima bir arada yüzde yüz üzerinde uzlaştığımız metinler çıkıyor.
‘GÜNDEME GELİNCE TARTIŞIRIZ’
Cumhurbaşkanı adayının seçiminde de oy birliği olacak mı?
Hiç konuşulmadı ki. Oy birliği mi oy çokluğu mu olsun konuşulmadı. Bugüne kadar aldığımız tüm kararlar oy birliği ile oldu. Bundan sonra oy çokluğu mu olur öteki bir şey mi olur onu vakitte içinde, hususlar gündeme gelince oturur konuşuruz, tartışırız.
‘ERDOĞAN BİZİ HİÇ SIKIŞTIRMIYOR, SIKIŞTIRAN SİZSİNİZ’
Siz cumhurbaşkanlığı gündemimizde yok dediniz lakin halkın gündeminde ve birde beklenti var. Kim olacak diye isim olarak da bir beklenti var. Bu sizin için bir mani teşkil etmiyor mu? Bir taraftan da Cumhur İttifakı sıkıştırıyor sizi. Seçimlere yönelik cumhurbaşkanı adayının isminin belirlenmemesi bir handikap mı değil mi? İsim açıklansa daha yeterli mi sonuç verir yoksa son ana kadar beklemek mi daha düzgün ne düşünüyorsunuz?
Bir, Erdoğan bizi hiç sıkıştırmıyor, sıkıştıran sizsiniz. Medya sıkıştırıyor. Erdoğan’a söyleyeceğimizi söyledik aslında. Altı önder hangi bahiste neyi nasıl yapacağına dair görüş birliği sağlamadığında cumhurbaşkanı adayını belirlediğinde ne olacak? Her baştan farklı bir şey çıkacak. Erdoğan, “Oh ne hoş ya bunların hepsi başka ayrı şeyler söylüyor’ diyecek. Biz bunu bilmiyor muyuz? Biliyoruz. Altı önder bunun farkında. Biz hükümet programı ve geçişin üzerinde uzlaşacağız. Ortamızda hiçbir görüş farklılığı kalmayacak. Yüzde yüz uzlaşma sağlandıktan sonra da Cumhurbaşkanı adayımızı belirleyeceğiz. Cumhurbaşkanı adayı çıkacak, benim söylediğimi yahut onun söylediğini, Babacan’ın, Davutoğlu’nun ve Sayın Gültekin’in söylediğini dillendirecek. Hasebiyle altı başkan daima birlikte tıpkı şeyi söyleyecek. Ortamızda bir farklılık olmayacak. Şayet biz bunu evvelden belirlersek her birimiz farklı şeyi söyleyebiliriz. Bu Erdoğan’ın eline koz vermek. Erdoğan bunun için sıkıştırıyor. ‘Bir an evvel açıklayın’ zira farklı şeyler söylensin, ben de çıkıp kürsüye diyeyim ki ‘bak görüyorsunuz değil mi? Her baştan bir ses çıkıyor’ Onun aklı bizde yok mu Allah aşkına?
‘OTURUYORUZ, KONUŞUYORUZ’
Biz her şeyi biliyoruz. Her ayrıntıyı, her ayrıntısı gündemimize getirip konuşup tartışıyoruz. Altı önder diyelim ki 15 günde bir yahut 20 günde bir toplanıyoruz fakat bu hiç görüşmüyoruz manasında değil. Görüşüyoruz ancak altımız bir ortaya gelmiyoruz. Telefonda da görüşüyoruz, genel lider yardımcıları her bir partinin hükümet programı kapsamında da, geçişin yol haritaları konusunda oturuyorlar çalışıyorlar. Bir sefer gidip de dağılmıyorlar. Bitinceye kadar süreç daima çalışıyorlar. Sistem kendi içinde çalışıyor. Lakin bu altta çalışan düzenek görünmüyor. Üstte yalnızca başkanlar görünüyor. Sanki bir ortaya geliyorlar mı gelmiyorlar mı diye. Geliyoruz, oturuyoruz, konuşuyoruz.
‘KENDİ CUMHURBAŞKANI ADAYIMIZI BELİRLEYECEĞİZ’
Bu süreç uzadıkça ve cumhurbaşkanı adayının ismi açıklanmadığı surece güya bir pesimist durum var. Beklenti daha da artıyor. Sokakta ya da yakın etrafımızda kiminle konuşsak artık aday açıklansın’ diye de bir şey var. Bunun negatif bir tesir yaratacağını düşünüyor musunuz? Yoksa değil mi?
Negatif etkiyi yaratan sizsiniz arkadaşlar. Biz değiliz. Biz yolumuza devam ediyoruz. Fakat Saray’ın baskısı ve Saray’ın medya üzerindeki baskısı, Saray’ın bilhassa gündem belirleme konusundaki ‘Niye Cumhurbaşkanı adayını belirlemiyorlar’… Düzgün de biz onların istek ettiği vakit diliminde mi belirleyeceğiz? Hayır… Kendi Cumhurbaşkanı adayımızı belirleyeceğiz. Bizim açımızdan cumhurbaşkanı adayından öte sistem… Biz sistemi değiştirmek istiyoruz. Yoksa bir kişi gitsin, yerine yeni bir kişi gelsin. Bu algının içine Türkiye hızla sokuluyor. Buradan katiyetle çıkmak lazım. Demokrasiden yana olan herkesin bu anlayıştan çıkması lazım. Biz demokrasiyi savunuyoruz. Unsurları savunuyoruz. Şayet biz ‘Efendim bugün burada bir tek adam var, tek adamdan mutlu değiliz. Bunu değiştirmek istiyoruz. Yerine tekrar bir tek adam gelsin ve biz bununla yola devam edelim. Bakalım bu nasıl olacak?
Bizim ikinci yüzyıla davet vizyonumuzda kıymetli olan sistemi değiştirmekti. O denli bir değişikliği gerçekleştirelim ki Türkiye hem ekonomik hem de siyasal açıdan bir daha krizlere girmesin. Gerçek manada demokrasi, gerçek manada iktisat siyasetleri oluşturulsun. Asıl amacımız bu.
KILIÇDAROĞLU’NDAN AKŞENER İLE ‘SORUN VAR MI’ SORUSUNA YANIT
“Biz kendi ortamızda görüşüyoruz” dediniz. Son günlerde malum Saraçhane Mitingi’nden sonra YETERLİ Parti ve CHP yetkililerinden kimi açıklamalar oldu. Sayın Akşener ile rastgele bir görüşmeniz oldu mu? DÜZGÜN Parti ve CHP ortasındaki bu çok da su üstüne çıkmayan gerginlik mi diyelim nasıl isimlendirelim bilmiyorum lakin bunun Altılı Masa’ya ziyan vereceğini düşünüyor musunuz? Akşener ile bu mevzuyu oturup konuşmak ister misiniz?
Herhangi bir problemimiz yok. Niçin görüşmeyelim. Hengame etmedik ki ayrılalım. Görüşüyoruz. Rastgele bir problemimiz yok.
‘ALTI BAŞKAN BİR ORTAYA GELECEĞİZ’
5 Ocak’ta birinci Altılı Masa toplantısı olacak. Daha sonra hem geçiş sürecine ait hem de hükümet programının ne vakit açıklanması bekleyelim…
Takvimi belirleme konusunda, hükümet programını kabul ettikten sonra programının kamuoyu ile nasıl paylaşacağını belirleyeceğiz ve onun için bir takvim vereceğiz. O vaktimde yeniden büyük bir olasılıkla yeniden altı önder bir ortaya geleceğiz. İktidar olduğumuzda bunları hayata geçireceğiz diye kamuoyu ile paylaşacağız. Daha sonra Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçiş yol haritası üzerinde de durulacak. Gerekirse yeniden altı başkan bir ortaya geleceğiz. Altı önder yeniden kamuoyuna güçlendirilmiş parlamenter sistemin geçişini kamuoyu ile paylaşacağız. Üç temel mevzuyu altı önder bir ortaya gelerek paylaştık. Anayasa ve hususlar, artık hükümet programı… ‘Ortak Telaffuz ve Hükümet Programı’ tam ismi. Bunlar için de altı başkanın bir ortaya gelip bunu birlikte kamuoyu ile paylaşmamız lazım diye… Bu benim niyetim. Son ikisini masada başkanlarla görüşmedik. Neyi nasıl yapacağımızı kamuoyuna aktarmanın kıymetli olacağını düşünüyorum. Anayasayı iki defa yaptık. Bir, güçlendirilmiş parlamenter sistem ile ilgili ana prensipleri belirledik. Meclis iç tüzüğünde ve hem başkalarında. Yargı bağımsızlığı üzere. Parlamentoda kurul kurulması üzere. İkinciyi toplantıyı anayasa hususu değişiklikleri ile ilgili yaptık. Üçüncü toplantıyı şayet altı başkan de kabul ederse hükümet programı üzerinden yapacağız. Dördüncü toplantıyı da geçişin yol haritası üzerinden yapacağız.
Zamanlama muhakkak mi?
Hayır. Onu dediğim üzere altı başkan bir ortaya geleceğiz. Ona nazaran belirleyeceğiz.
KILIÇDAROĞLU’NDAN ERDOĞAN’A: KURŞUN ASKERLERİNİ GERİ ÇEK
Ekrem İmamoğlu ile ilgili yargı kararı var bunun seçimlerden evvel netleşmesini bekliyor musunuz? İmamoğlu’na yönelik terör soruşturması da var. Bununla ilgili özel bir aksiyon planı var mı?
Erdoğan’a şu çağrıyı yapıyorum. Şayet sen nitekim millet iradesine inanıyorsan ve güveniyorsan, kurşun askerlerini geri çek. Yani etkilediğin yargıcından bürokratına kadar hepsini bir sefer geri çek. Anayasayı hızla değiştirelim. Biz size dayanak vereceğiz. Derhal İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ve İstanbul’daki bütün belediyeler için çabucak seçime gidelim. Yüreği, hamaseti varsa açıkça meydan okuyoruz. Madem diyor, ‘ben bunları yapabilirim’ sen yargıyı sopa olarak kullanıp bunları yapabiliyorsun. Fakat millet bunun yanlışsız olmadığını biliyor ve görüyor.
‘YÜREĞİN YETİYORSA GEL’
Demokrasiye inanıyorsan, Ekrem Bey’in yanlış bir şey yaptığını kamuoyuna deklare etmeye çalışıyorsan, onu gereksiz yere suçlamak istiyorsan. En güçlü irade milletin iradesidir o vakit gidelim milletin iradesine çabucak seçimi yapalım. Yüreğin yetiyorsa gel. Birebir şeyi Yalova için de yapalım. Üç eksper raporu, üçü de belediye Başkanlığı lehine. Hala vazifeye başlatmıyorlar. Cumhuriyet tarihinde bir birincidir. Eksper raporuyla ilgili, uzman hakkında kabahat duyurusunda bulunuldu. ‘Niçin bu türlü bir rapor verdin’ diye. Hukukun askıya alındığı, yargının işlemediği bir devirdir. Tek teminatımız milletin iradesidir. Şayet sen de milletin iradesine hürmet duyuyorsan gel çabucak derhal mahallî seçimleri yapalım. Derhal.
‘SAĞDUYULU BİR HALDE HAREKET EDECEĞİZ, ADAY KAZANACAK’
Siz masanın dağılacağına dair hiç tasa duydunuz mu? Seçim gününe kadar ‘Bu masayı ayakta tutabileceğim’ diyor musunuz?
6’lı masa niçin dağılsın? Dağılması için Erdoğan her türlü şeyi yapıyor. Onun havuz medyası da dâhil olmak üzere. ‘Dağıldı’, ‘dağılacak’ ‘HDP masanın altında, üstünde’ bunların hiçbirine inanmayın. Anayasayı hızla değiştirelim. Niçin dağıtalım 6’lı masayı. Hepimiz demokrasi istemiyor muyuz? 6 önderin göstereceği aday kazanacak. Kimi gösterirse. Sağduyulu biçimde hareket edeceğiz. Bu aday kazanacak.
ÇOKLU ADAY MASADA MI: ÇOK DA OLUR, TARTIŞILABİLİR
6’lı masanın ortay aday çıkaracağını söylüyorsunuz lakin her partinin kendi çıkarma ihtimali de gündeme geldi. Siz çoklu aday formülüne nasıl yaklaşıyorsunuz? Bu mümkünlük ne kadar yüksek?
Tek aday mı, çok aday mı sorusuna görüşülmediği için bir şey söylemedim. Her mümkünlük olabilir. Benim fikrim, tek adayla seçime gitmek lazım, seçimi almak ve bitirmek lazım. Çok da olur. Tartışılabilir. Şu ana kadar 6’lı masada bu türlü bir tartışma hiç olmadı. Gündeme de gelmedi. Artık çoklu adaya hiç olmaz dersem başkalarına ipotek koymuş olacağım. Özgürce tartışacağız.
‘MİLLETVEKİLİ SEÇİMLERİYLE İLGİLİ HİÇBİR GÖRÜŞMEMİZ OLMADI’
Seçime kimi vilayetlerde ortak listeyle girebileceğinizi tabir etmiştiniz. Buna dair bir çalışmanız somutlaştı mı?
Milletvekili seçimleriyle ilgili hiçbir görüşmemiz olmadı. Daha sonraki etap. Evvel hükümet programı, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’in yol haritası evvel bunlar üzerinde uzlaşmamız ve kamuoyu ile paylaşmamız lazım. Gerisinden seçimle ilgili ortak liste mi olur, farklı liste mi olur. Her parti 41 vilayette seçime girmek zorunda. Daha sonra kuracağımız bir komiteyle olacak. Bugün için bu türlü bir kurulumuz yok. Bu çalışma çok güç bir çalışma da değil. Asıl olan neyi nasıl yapacağımız konusunda hükümet programı. Bunu oluşturmaya çalışıyoruz.
‘KENDİ GÖBEKLERİNİ KENDİLERİ KESSİNLER’
Seçim tarihi 18 Haziran 2023 olmazsa Mayıs olursa CHP’nin tavrı ne olur. Hangi tarih ihtimaliyle olumlu ya da olumsuz seçim tarihi değişikliğine oy verir?
Parti Sözcüsü Faik Öztrak: Nisan başına kadar yapılacak bir seçimi erken seçim olarak görürüz ve ‘evet’ deriz. O tarihten sonra yapılacak bir seçim siyasi kumpasın sonucu olan, siyaset mühendisliğinin sonucu olur. O vakit kendi göbeklerini kendileri kessinler bu ihtimal var dedik.
‘TEK MERKEZDEN TALİMAT ALAN BİR YARGI VAR’
Türkiye seçim sürecine giderken çok önemli bir biçimde demokrasi bandının daraltıldığını görüyoruz. HDP’ye karşı uygulanan siyasetler, bir vilayet liderinin tokatlanması, toplumsal medya ile ilgili alınan yasal düzenlemeler, tabir özgürlüğünün kısıtlanması vb. CHP giderek daralan bu bandın seçim sürecini adil bir biçimde sonuçlandıracağına inanıyor mu? Muhtemel bir seçimde cumhurbaşkanının Altılı Masa’dan seçilmesi lakin Meclis’te çoğunluğu elde edememesi halinde Altılı Masa ya da CHP rastgele bir hazırlık yaptı mı?
Demokrasi bandı evet daralıyor bunun farkındayız. Erdoğan’ın giderek kamu bürokrasisini ve kamu yargısını kullanarak demokrasi alanını daralttığını biliyoruz. Tek merkezden talimat alan bir yargı var. Tek merkezden talimat alan bir bürokrasi var. Bugün valiler ve kaymakamlar AK Parti’nin vilayet ve ilçe liderleri üzere davranıyor. Bunların hepsinin farkındayız. Erdoğan’ın vatandaşlara yazdığı mektubu devleti bürokratları meskenlere girip dağıtıyorlar. Ak partililer artık konutlara giremiyor. Ne derlerse desinler yeteri kadar giremiyorlar. Zira reaksiyonla karşılaşacaklarını çok yeterli biliyorlar.
‘SEÇİM GÜVENLİĞİYLE İLGİLİ ÇOK GÜZEL HAZIRLANIYORUZ’
Bütün bunların hepsinin farkındayız. Seçim güvenliği için çok uygun hazırlıklar yapıyoruz. Vilayetlerden ve ilçelerden gelen sandık vazifelileri için bu binanın alt katında gönüllülerden oluşan bir takımımız var. Bunlar her bir diyelim ki Şırnak’ın bir ilçesinde liste gönderiliyor, bunların her biri tek tek aranıyor siz hangi sandıkta vazifelisiniz diye. Biliyor mu bilmiyor mu? Misyonlu olduğunu biliyorsa yanına bir artı koyuyoruz. Bilmiyorum, haberim yok diyorsa yanına bir eksi koyuyoruz. Vilayet, ilçe liderini arıyoruz, yeni bir kişi bulacaksın diye…Dolayısıyla bunun yüzde 76’sı bitti. Yüzde yüzünü tamamlayacağız sandık güvenliği açısından. Ayrıyeten kesim modül eğitiyoruz Türkiye genelinde. Nasıl davranmaları gerektiğini, tutanakları nasıl imzalamaları gerektiğini, elektrik söndüğü vakit ne yapmaları gerektiğini, büyük kentlerin tümünde barolarla da ortak bir çalışma yaptık. Her okulda istekli bir avukat olacak. Sorun çıktığı vakit müdahale edecek. Bu türlü bir çalışmamız var. Bu yalnızca bizim başka partiler de emsal çalışmalar yapıyorlar. Sandık başındaki kişi tutanağı imzaladıktan sonra telefonla fotoğrafını çekip bize gönderecek. Ondan sonra bir meselemiz olmayacak.
‘BİZ YSK’YA GÜVENMİYORUZ’
İstanbul sonuçlarını bu türlü yaptık ve asıl başarıyı orada elde ettik. Zira biz YSK’ya güvenmiyoruz. Malum İstanbul seçimlerde yayını kestiler, açıklamadılar. Fakat bizim elimizde bütün tutanakların fotoğrafları vardı. Münasebetiyle ne yaparlarsa yapsınlar biz seçimin sonucunu evvelce biliyorduk. Cumhurbaşkanlığını kazanıp, Meclis’te Altılı Masa çoğunluk sağlamazsa, bütün seçenekler düşünülüyor lakin biz şundan yüzde yüz eminiz. Hem cumhurbaşkanlığını hem de parlamentonun çoğunluğunu alacağız. Bütün seçeneklere bakıyoruz ve görüyoruz. Erdoğan da görüyor. Parlamentoda çoğunluğu kaybedeceğini. Onun bütün gayesi cumhurbaşkanlığı lakin onu da kaybedecek. Ben Erdoğan’ın seçimi kaybedeceğine dair inancı güçlenirse Erdoğan seçime bile girmeyebilir. Diyebilir ki ‘Girecektim lakin YSK’dan dilek ettiği kararı çıkarabilir.
‘SEÇİMİ KAYBETMEK İSTEMEZ’
Bunu biraz açar mısınız? Burada ne sizin ne de öteki muhalefet partilerinin Erdoğan tekrar mağduriyet oynamasın diye anayasaya nazaran seçilip seçilemeyeceği konusunu gündeme getirmediğinizi söz ettiniz, biliyoruz. Bu türlü bir ihtimali mi görüyorsunuz?
Seçim kaybetmek istemez. Seçimi kaybettiğini anladığı an ‘Ben seçime girecektim fakat YSK müsaade vermedi’ diyecek. Ancak halk mağduriyet yaratamayacak zira YSK onun buyruğunda olduğunu hepimiz biliyoruz. Bu ülkede yaşayan herkes Erdoğan’ın hangi hakimin hangi kararı vereceğini çok de güzel bilir. İstek ettiği vakit o hakim istek ettiği kararı vermiyorsa onu diğer bir yere sürer yerine yeni bir karar alabilir.
Bunu sizde aday sürecinin öncesinde mi?
Adaylık sürecinin öncesinde. Bakacak, görecek. Yüzde yüz kaybettiğini gördüğü takdirde aday olmayacaktır. Bunu yakın etrafı de dillendiriyor yalnızca ben değil.