Burcu Özkaya Günaydın
HATAY Tarih 17 Eylül 1998 i gösteriyordu 12 Eylül darbesi sonrası Kırşehir Cezaevi ne atılan sol görüşlü bir küme tutuklu Türkiye tarihinin en uzun kaçış tünelini kazdı 118 metrelik bu tünelde çektirdikleri hatıra fotoğrafı ile medyada yer alan Selman Altınöz kaçış süreçlerini yakalanmalarını ve o dönemki siyasi atmosferi Özgürlük Tutkusu isimli kitapta kaleme aldı
HEP KAÇIŞI DÜŞÜNÜYORDUK
18 kişi Kırşehir Cezaevi nde aylarca tünel kazdı Kaçmayı başaran 18 bireyden altısı bir gün sonra Ankara escort yakalanarak cezaevine geri götürüldü Bir kısmı bir hafta içinde yakalanırken bir kısmı da yurt dışına kaçtı
Daracık bir tünelin içinde üç kişinin yer aldığı meşhur fotoğrafta yer alan Selman Altınöz Hatay da yaşıyor 1979 da 20 yaşında cezaevine giren Altınöz 17 23 Eylül 1988 tarihleri ortasındaki bir haftalık özgürlüğü dışında Koşullu Salıverme Yasası nın yürürlüğe girdiği 31 Temmuz 1991 yılına kadar Mersin Kırşehir Burdur Adana cezaevlerinde tutuklu kaldı
Tünel kazma fikrinin nasıl oluştuğu sorusuna Altınöz Cezaevine girdiğimiz birinci andan itibaren daima kaçışı düşündük Bir gün bir arkadaş tuvalet taşının yerinden oynadığını fark etti Bununla kaçış fikri harekete döküldü diyerek cevap verdi Farklı örgütten 18 tutuklu bir ortaya gelerek evvel kaçış planı yaptı sonra çalışmaya başladı Yerinden oynayan tuvalet taşını çıkaran tutuklular her gün belli saatlerde hafriyat için çalışmaya başladı Tünelden çıkan toprağı küçük leğenlere koyarak üstte bekleyen arkadaşlarına verdiklerini belirten Altınöz Dökecek yer olmadığı için suda eritiyorlardı Bu halde suya karışıp çamur halinde toprağa gidiyordu Ankara escort bayan Kalan küçük taşları arkadaşlar bize geri veriyor onları saklamak için tünelde yer yapıyorduk Rögara çok dikkat ediyorduk Patlaması halinde büyük meşakkat yaşardık dedi
DERİ CEKETTEN HAVALANDIRMA YAPTIK
Tüneldeki havalandırma ve elektrik meselesini deri ceketten yapılan körük ile çözdüklerini anlatan Altınöz kelamlarına şöyle devam etti Küçük bir trafo ve bu talep için bir münasebet lazımdı El işine başladık Bir arkadaşımız özgürlük gemisi ismini verdiğimiz büyük bir gemi yaptı Bu gemi bol ışıklıydı Trafoyu gemi için istedik Böylelikle elektrik problemini çözdük Bir öteki değerli sorun da havaydı 8 9 metre gittiğimiz vakit çalışamaz duruma geldik En fazla beş dakika çalışabiliyorduk Deri ceket giyen bir arkadaşın ceketinden körük yaptık Hava problemini da bu halde çözmeye çalıştık
NEREDEYSE YAKALANIYORDUK
Tutukluklar hedefledikleri yere gidip gitmediklerini anlamak için aşağıdan üste yanlışsız daralan bir huni yaptı ve kurşun kalem ile küçük bir delik açtı bu deliğe de birinci istasyon ismini verdi Bu istasyon Escort alanya aşağı üst nerede olduklarını anlamalarına yaradı İkinci istasyonu açtıklarında ise askerlerin kulesinin altına çıktıklarını fark eden tutuklular daha sonra kuleden 15 20 metre sola saptı
İki sefer yakalanmaya yaklaştıklarını belirten Altınöz o anları şöyle anlattı Ben kitabı yazarken o anlara gittim daima O gün yaşadığım heyecanı tasayı kitabı yazarken de yaşadım Daha evvel tünele girmeyen üstte gözcülük yapan bir arkadaşımız tünelde bayıldı Birçok duyguyu bir ortada yaşadık Bir taraftan arkadaşının ölebileceğini düşünüyorsun bir taraftan özgürlük tutkusu ağır basıyor Yakalanırsak diğer şahıslar de öldürülebilir Havalandırma borusunu arkadaşın yanına getirip hava bastık Yarım saat sonra kendine geldi
KAZMA KÜREK GETİRMİYORSUNUZ Kİ KAÇALIM
Bir öteki yakalanma anı da tuvaletlerin tıkanması nedeniyle olmuş O sorunu nasıl çözdüklerini Altınöz şu cümlelerle tabir etti Çalışmanın başında sayılırdık ve en fazla yedi metre ilerlemiştik Adem iç çamaşırlarını yıkarken suyun tazyiki ile leğendeki donu tuvalete kaçtı Ne yaptıysak çıkaramadık Don yalnızca düştüğü tuvaleti değil tüm tuvaletleri tıkadı Cezaevindeki teknik servisi çağırmaya karar verdik Ankara bayan escort fakat tuvaleti açtıklarında tüneli de bulacaklardı Tam gelecekleri saatlerde güya bir kutlama varmış üzere bir masa hazırladık hoş bir çay yaptık Tekniktekiler bahçedeki rögar kapağını kıracağı sırada çaya davet ettik Arkadaşlardan biri İsterseniz çayınızı rahat rahat için biz arkadaşlarla devam edelim dedi Teknik takım kabul edince arkadaşlarımız harekete geçti Nöbetçi gardiyan da masada oturuyordu Gardiyan Kırşehir in toprağının sertliği ve ağır taş olması nedeniyle iki iş makinesinin kırıldığından bahsediyordu Burada tünel münel olmaz dedi Biz de Kemal Sunal ın bir sinemasında okuldan kaçmak için girişilen tüneli hatırlatarak Kazma kürek getirmiyorsunuz ki kaçalım dedik Herkesin güzeline gitmişti bu espri ortam hayli yumuşamıştı Arkadaşlar da donu çıkararak sorunu halletmişti
CEZAEVİ İDARESİ KAÇIŞTAN SONRAKİ GÜN HABERDAR OLDU
Altınöz cezaevine sokulan fotoğraf makinesiyle çekilen o meşhur fotoğrafın tünelin çıkış istikametinin birleştiği yerde çekildiğini söyledi Altınöz o ana dair İçeriden dışarıya dünyanın en uzun tünelini kazmışız hatıra çekelim dedik dedi
Beş buçuk ayın sonunda 1988 yılının 17 Eylül ünde tünel Escort bayan alanya kaçışa hazırdı Arkadaşlar da dışarıda otomobille bekliyordu Selman Altınöz ün de içinde olduğu iki otomobil İstanbul a gerçek bir otomobil Mersin e bir otomobil da Ege tarafına gerçek yola çıktı Kırşehir Cezaevi idaresinin tünelden haberi ise kaçış gecesinin sabahında gardiyanların sayım için koğuşa girmesiyle oldu
YENİ KUŞAK O DEVRİ BİLSİN İSTEDİM
Altınöz kaçıştan bir hafta sonra İstanbul da yakalanarak tekrar Kırşehir Cezaevi ne getirildi Firar eden tutukların bir kısmı Mersin de yakalandı bir kısmı da yurt dışına çıkmayı başardı Azaba maruz kaldığını katıksız hücre cezası aldığını vurgulayan Altınöz İşkenceleri protesto için vefat orucuna başladık bizi bir hafta sonra Adana Ceyhan a sürdüler Ceyhan da kaçış teşebbüsümüz oldu lakin tüneli açamadık Yeni yapılan bir cezaeviydi altına beton dökülmüştü 1991 yılında da tahliye olduk diye konuştu
Kitabının yalnızca meşhur bir kaçış hikayesinden ibaret olmadığını tabir eden Altınöz 12 Eylül 1980 darbesini ve sonrasında cezaevlerinde neler yaşandığını daha yeterli bir dünya için uğraş edenlerin bilinmesini Bayan escort alanya unutulmamasını istediğini belirtti Altınöz Kitabımda o periyodun içeride dışarıda siyasi ortamını azap olduğu kadar onurlu bir direniş olduğunu yeni kuşak de bilsin istedim İstanbul da bizi yakalamak isterken dört kişi yargısız infaz edildi Bunları kitabımda anlattım Natürel çok güçlü bir özgürlük tutkumuz da vardı Hiç bıkmadan yılmadan kaçış plan yaptıran tutkuyu anlattım Bir de kendi ömrümden ele alarak cezaevlerini ülke durumunu aktarmak istedim O fotoğrafın yalnızca kaçış öyküsünü değil fotoğraftakilerin kıssasını anlatmak tarihe not düşmek istedim dedi