Ogün Akkaya
ANKARA – Sıhhatte şiddet Türkiye’nin kronikleşen problemlerinden biri haline geldi. Sağlıkçılar tarafından yürütülen kampanyalar, hareketler, grevler ya da iş bırakma aksiyonları kâfi olmadı. Sıhhat Bakanlığı’nın attığı adımlar ya da Meclis’ten çıkan kanunlara rağmen sıhhat çalışanlarına yönelik şiddet devam ediyor.
CHP İzmir Milletvekili Tacettin Bayır, vazifesi sırasında şiddete maruz kalan sıhhat çalışanlarının sayısını Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca’ya sordu. Bayır’ın önergesine cevap veren Koca, Beyaz Kod uygulamasına ait yazılım sisteminin hayata geçirildiği 1 Aralık 2015- 30 Kasım 2022 tarihleri ortasında 23 bin 86 sıhhat çalışanının şiddet nedeniyle Beyaz Kod bildirimi yaptığını söyledi. Bakan Koca ayrıyeten sıhhat çalışanlarına hukuksal yardım sağlandığını ve isimli sürecin bakanlık avukatları tarafından takip edildiğini kaydetti.
‘ŞİDDET HADİSELERİ ACİL SERVİSLERDE VE AĞIR BAKIMLARDA GERÇEKLEŞİYOR’
Türk Tabipleri Birliği Genel Sekreteri Vedat Bulut, Sıhhat Bakanlığı’nın paylaştığı sıhhatte şiddet hadiselerini kıymetlendirdi. Sıhhat Bakanlığı’nın sıhhatte şiddet bilgilerini TTB ile iki yıldır paylaşmadığını, datalara mahkeme kararıyla ulaştıklarını belirten Bulut, 23 bin 86 Beyaz Kod verisinin gerçeği yansıtmadığını söyledi. Bulut ayrıyeten sözel şiddet çeşidinin sıhhat çalışanları tarafından bildirilmediğine dikkat çekti.
Bulut’a nazaran sıhhat çalışanlarının ağır çalışma temposu karşısında sözel şiddet hadiseleri Beyaz Kod’a bildirilmiyor. Birinci basamak sıhhat hizmetlerinin güçlendirilmesi sağlandığında şiddet hadiselerinin değerli bir kısmının çözüleceğini belirten Bulut şunları kaydetti:
“Şiddet olayları bilhassa mesai bitimine yanlışsız oluyor. Acil servislerde ve ağır bakımlarda gerçekleşiyor. Beşerler randevu alamadıkları için acil servislere yığılıyorlar. Büyük bir gerginlik oluyor. Beşerler hastalarını daha ağır olarak nitelendiriyor. Kendi hastalarını öncelemelerini istiyorlar. Acil servislerde evvel ölümcül, acil hastalara bakılır. Hastanelerin yükünün azaltılması gerekiyor. Sıhhatteki işgücünün çok âlâ planlanması gerekiyor. Dağılım bozukluğu var. Kimi alanlarda randevular aylardır alınamıyor. Doktor kaybetmemek lazım. Yılda 2 bin 500 doktorun yurtdışına gidişi bir sorun.”
‘TEHDİT DEVAM EDİNCE SIHHAT ÇALIŞANLARI BEYAZ KOD’A BİLDİRMEKTE TEREDDÜT YAŞIYOR’
Sağlık çalışanlarına şiddet gösteren bireylerin tutuklanmadığına dair örnekler olduğunu söyleyen Bulut, “Tehdit devam edince sıhhat çalışanları şiddeti Beyaz Kod’a bildirmekte tereddüt ediyorlar” dedi. Beyaz Kod bildirimi sonrasında şiddet gösteren kişinin sıhhat çalışanlarına yönelik ‘Beni savcılığa mı şikayet ettin’ diye geri dönüş yaptığını belirten Bulut şunları kaydetti:
“En temelinde şiddeti ortadan kaldıran bir eğitim modeline gereksinim var. Eğitim modelini değiştirmemiz lazım. Beş dakika zati hastayla kâfi bağlantı kurulamıyor. İşgücünün düzenlenmesi lazım. Beşerler mesleğine aidiyet hissini kaybediyor. Yurt dışına göçün de en değerli nedeni sıhhatte şiddet. Odaların en büyük tasası doktor kaybetmek. Çok genç yaşta doktorlarımız mesleği bırakıyor. Yeni yılda sıhhatte şiddet hadiselerinin azalmayacağı aşikâr.”
‘X-RAY AYGITLARI YALNIZCA BİRKAÇ ŞİRKETİ VARLIKLI ETMEYE YARAR’
Bulut ayrıyeten pilot bölgelerde hastanelere X-ray aygıtının konulmasının da şiddete tahlil olmayacağını tabir etti. Olumlu bir görüşlerinin olmadığını belirten Bulut, hastane giriş mimarilerinin X-ray aygıtlarına uygun olmadığını söyledi:
“Tekerlekli sandalye ile bastonuyla gelen, üzerinde metal protezi olan hastalar var. Bu türlü bir ortam işlerliği yok. Kesici, delici aletler hastanenin her yerinde var. X-ray aygıtları yalnızca birkaç şirketi güçlü etmeye fayda.”